Stratfor ամերիկյան մասնավոր հետախուզական-վերլուծական ընկերությունը հրապարակել է 2015-2025թ.թ. աշխարհաքաղաքական զարգացումների կանխատեսումները:
ԱՄՆ-ն փորձելու է Թուրքիայում իշխանափոխություն իրականացնել
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 27 հուլիսի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: Այն հիմնականում կառուցված է ՆԱՏՕ-Ռուսաստան դիմակայության հետագա խորացման կանխավարկածով, ըստ որի Ռուսաստանը մոտակա տասը տարիներին թուլանալու է: Ամերիկացի վերլուծաբաննեիի կարծիքով` Արեւելյան Եվրոպայի երկրները Ռուսաստանից փորձելու են վերադարձնել 1939-45թ.թ. կորցրած տարածքները: Խոսքը, մասնավորապես, Բելառուսի եւ Ուկրաինայի արեւմտյան մարզերի մասին է:
Նրանք գտնում են, որ դա տեղի է ունենալու այն դեպքում, երբ ՆԱՏՕ-ին հաջողվի ստեղծել նոր սուբռեգիոնալ դաշինք` Բալթիկ եւ Սեւ ծովերի միջակայքի Արեւելյան Եվրոպայում: Արեւմուտքում Ռուսաստանի թուլացումը հանգեցնելու է Կովկասում նրա ազդեցության աստիճանական կորստին, որն էլ իր հերթին տարածվելու է դեպի Կենտրոնական Ասիա, իսկ Ռուսաստանի հեռավորարեւելյան շրջաններում սկսվելու են անջատողական շարժումներ, որոնք կառավարվելու են Ճապոնիայից եւ Չինաստանից:
Ամերիկացի վերլուծաբանները նաեւ կանխատեսում են, որ տասնամյակի կեսերին Թուրքիայում տեղի կունենա կառավարող ուժի փոփոխություն, եւ բանակը, անվտանգության շառայությունները եւ դիվանագիտական կորպուսը վերստին կդառնան պետական կյանքի առաջնային դերակատարներ: Այդ դեպքում Թուրքիան կվերականգնի ստրատեգիական համագործակցությունը Միացյալ Նահանգների հետ, կվերակազմավորվի հզոր ռեգիոնալ ուժի եւ ազդեցություն կունենա հարավում մինչեւ Աֆրիկա, արեւմուտքում` Բալկաններ: Ընդ որում, ըստ կանխատեսումների, ԱՄՆ-ի դաշնակից Թուրքիայի ազդեցության գոտում կհայտնվեն նաեւ Վրաստանը եւ Ադրբեջանը:
Ամերիկյան վերլուծաբանների կանխատեսումներում խոսք չկա Հայաստանի ապագայի մասին: Հավանական է, նրանք Հայաստանը դիտարկում են որպես Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական տարածքի մաս: Խիստ ուշագրավ է, որ Stratfor-ի վերլուծականը հրապարակվել է այն ժամանակ, երբ Ռուսաստանը խոշորամասշտաբ զորավարժություններ է սկսել Հարավային ռազմական օկրուգում, ներառյալ` Հարավային Օսեթիայում: Այդ առթիվ ՌԴ պաշտպանության նախարար Շոյգուն ասել է, որ դրանք սիմետրիկ պատասխան են Արեւելյան Եվրոպայում ՆԱՏՕ-ի վերջին ձեռնարկումներին: Տեղեկություն կա, որ սեպտեմբերի կեսերին «Արեւմուտք 2017» պայմանական անունով զորավարժություններ կանցկացվեն Բելառուսի տարածքում:
Stratfor-ի կանխատեսումների տրամաբանությունը հուշում է, որ առաջիկա տարիներին ԱՄՆ-ը շարունակելու է Ռուսաստանի հետ կոնֆրոնտացիոն քաղաքականությունը, միաժամանակ փորձելու է Թուրքիայում իշխանափոխություն իրականացնել` վերականգնելու Թուրքիա-Արեւմուտք ստատուս-քվոն, որ գոյություն ուներ ՆԱՏՕ-ին Թուրքիայի անդամակցությունից ի վեր եւ խախտվել է 2016թ. -ին Թուրքիայում զինված խռովության տապալումից հետո:
Վահրամ Աթանեսյան
