Artsakhpress

Տնտեսական

Արցախն ունի բոլոր հեռանկարները՝ զարգացնելու արևային էներգետիկան. Հայկ Շեկյան

Հայաստանում գործող արևային էներգետիկայի բնագավառում մասնագիտացված «Շտիգեն» ընկերությունը մի շարք ծրագրեր է իրականացրել նաև Արցախում:

Արցախն ունի բոլոր հեռանկարները՝ զարգացնելու արևային էներգետիկան. Հայկ Շեկյան

Արցախն ունի բոլոր հեռանկարները՝ զարգացնելու արևային էներգետիկան. Հայկ Շեկյան

ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, փետրվարի 18, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ։ Արցախում իրականացվելիք հետագա ծրագրերի շուրջ «Արցախպրես»-ի թղթակիցը զրուցել է ընկերության տնօրեն Հայկ Շեկյանի հետ, որը ներկայացնում ենք ստորև:

-Պարո՛ն Շեկյան, Դուք արևային էներգետիկայում մասնագիտացած «Շտիգեն» ընկերության հիմնադիրն եք։ Խնդրում եմ հակիրճ ներկայացնել Ձեր ընկերության գործունեությունը։

-«Շտիգեն»-ն իր գործունեությունը սկսել է 2011 թվականին՝ պարզ արևային ջրատաքացման համակարգերի տեղադրման աշխատանքներով։ Հաջորդ երկու-երեք տարիներին մասնագիտացանք նաև բարդ արևային ջերմային կայանների կառուցման աշխատանքներում։ Այսօր արդեն ունենք բազմաթիվ հյուրանոցային տնտեսություններ և գործարաններ, որոնք իրենց կենցաղային տաք ջրի կարիքները հոգում են մեր համակարգերի միջոցով։ 2016 թվականին Ազգային ժողովն ընդունեց, այսպես կոչված, Net Metering-ի օրենսդրական փաթեթը (արևային էլեկտրակայանի սեփականատերերին հնարավորություն է ընձեռնվում ազգային էլեկտրական ցանցն օգտագործել որպես կուտակիչ և խնայել կուտակիչների վրա արվող ներդրումը-խմբ.), և արևային էլեկտրաէներգիան ավելի հասանելի ու շահավետ դարձավ Հայաստանի քաղաքացիների ու բիզնեսների համար։ Ամեն տարի կրկնապատիկ կամ ավելի աճում էինք, 2017-ին եռակի աճ արձանագրեցինք, իրականացվեցին երկու խոշոր ծրագրեր. տարածաշրջանի խոշորագույն՝ 1,5ՄՎտ պիկային հզորությամբ ջերմային կայանի կառուցումը «Գրանդ Սպորտ» սպորտային համալիրում և 1ՄՎտ դրվածքային հզորությամբ էլեկտրակայանի շինարարությունը Շենիկ համայնքում։ Առաջինն ունի 14520 վակուումային խողովակ և ապահովում է տաք ջրով 2 լողավազան, որոնցից մեկն՝օլիմպիական չափսի, ինչպես նաև օրական 600-800 մարդ ցնցուղ է ընդունում այդ կայանի տաքացրած ջրով: Պատկերացրեք, ամռանն այնտեղ գազի կաթսան աշխատում է առավոտյան ժամը 3-7-ը։ Իսկ Շենիկի արևային էլեկտրակայանը տարեկան արտադրելու է մոտ 1,6ԳՎտ էլեկտրաէներգիա։

-Ի՞նչ գործունեություն եք իրականացնում Արցախում:

 -Արցախը միշտ եղել է իմ պլաններում։ Ինքս ծնունդով արցախցի եմ: Ծնողներս Մարտակերտի շրջանի Չլդրան գյուղից են։ Եղբորս ու քրոջս հետ դպրոցական արձակուրդները միշտ անց  էի կացնում Չլդրանում՝ տատիկի ու պապիկի հետ: Դա շատ կարևոր նշանակություն է ունեցել իմ անձի ձևավորման գործում։ Արցախն ինձ համար ձգողականության մի յուրահատուկ կենտրոն է: «Շտիգեն»-ի հիմնադրման օրվանից շատ եմ ցանկացել գործունեություն ծավալել Արցախում, նպաստել այնտեղ արևային էներգետիկայի զարգացմանը, բնակչության բարեկեցության ու բիզնեսի մրցունակության աճին: Արցախ եկանք 2017-ի փետրվարին՝ «Լուսավոր Սահման» քաղաքացիական նախագծի հետ («Լուսավոր Սահման» նախագիծը քաղաքացիական նախաձեռնություն է, որի նպատակն է սահմանամերձ համայքների բոլոր ընտանիքներին նվիրել 5-ական լուսադիոդային լամպ և գործնականում կիսել այդ ընտանիքների էլ. էներգիայի ծախսը. ծրագրին կարող է մասնակցել ցանկացած անհատ, Արցախում իրականացվել է Մարտակերտի շրջանի Թալիշ և Մատաղիս գյուղերում-հեղ.), որի կազմակերպիչներից մեկն եմ: Այդ ժամանակ արևային ջրատաքացուցիչ նվիրաբերեցինք Թալիշ գյուղում բնակվող և հերթապահող գյուղացիներին: 2017-ին Արցախի Հադրութի շրջանի Քարագլուխ գյուղում մեկ այլ ծրագիր իրագործեցինք։ Ծրագիրը իրականացվում է բարերար Մաքսիմ Աթայանցի միջոցներով, ով գյուղի բնիկների ժառանգ է և մեծ ցանկություն ունի վերականգնելու հայրենի գյուղը։ Նախատեսվում է վերակառուցել 5 տուն, որոնցից յուրաքանչյուրը հագեցած կլինի արևային ջրատաքացման համակարգերով ու արևային էլեկտրակայանով։

-Որպես վերականգնվող էներգետիկայի փորձագետ՝ խնդրում եմ գնահատել Արցախի արևային ռեսուրսը։ Որքանո՞վ է արևային էներգետիկայի զարգացումը հեռանկարային Արցախում:

-Նշեմ, որ արևային էներգետիկայում ամենազարգացած երկրներից մեկը՝ Գերմանիան, մեկ շնչին ընկնող արևային էներգետիկ հզորությամբ առաջին տեղում է՝ մոտ 0,6 կՎտ մեկ մարդու հաշվով: Այնտեղ արևի ճառագայթումը շատ ավելի ցածր է, քան Հայաստանում (Արցախը ներառյալ): Միջինում Արցախի արևային ռեսուրսը մոտ 50%-ով ավելի բարձր է Գերմանիայից։ Նման համեմատության միջոցով կարելի է եզրակացնել, որ Արցախի բնակլիմայական պայմանները նպաստավոր են արևային էներգետիկայի զարգացման համար։ Հաշվի առնելով ոլորտի վերջին զարգացումները՝ վերը նշածս ծրագրերը դրա մի մասն են միայն: Օրենսդրական բարեփոխումները և պահանջարկի ձևավորումն Արցախում արևային էներգետիկայի արագ զարգացման կանխորոշիչներն են։

-«Շտիգեն» ընկերությանն Արցախում գործունեություն ծավալելու համար ի՞նչ պայմաններ են անհրաժեշտ:

-«Շտիգեն»-ին հատուկ նախապայմաններ կամ որևէ արտոնություն պետք չեն Արցախում գործունեություն ծավալելու համար։ Կան մի շարք օբյեկտիվ խնդիրներ, որոնց լուծումը կխթանի ոլորտի զարգացմանը։ Օրինակ, հիշատակված Net Metering-ի օրենսդրական փաթեթը նոր պետք է ընդունվի Արցախում։ Այդ դեպքում արցախցիները հնարավորություն կստանան իրենց արևային կայանները միացնել էլեկտրացանցին և ցանցն օգտագործել՝ որպես վիրտուալ մարտկոց։ Արդյունքում սեփական արևային էլեկտրակայան ունենալու ծախսը զգալի կնվազի։ Երկրորդը ֆինանսական ռեսուրսների մատչելիությունն է։ Հայտնի պատճառներով Արցախում վարկային միջոցներն այնքան հարմար ու մատչելի չեն: Պետք է ստեղծել այնպիսի պայմաններ, որ արևային կայան տեղադրելու արդյունքում օգտագործողի ստացած խնայողությունը լինի մեծ կամ հավասար իր կողմից կատարվող վարկի մարման գումարին։ Սա շատ կարևոր հանգամանք է՝ մարդիկ չպետք է նոր ֆինանսական բեռի տակ մտնեն՝ հանուն արևային էներգետիկայի: Այստեղ մեծ դերակատարություն ունեն Արցախի ներդրումային հիմնադրամը և ֆինանսական կառույցները: Հիմնվելով շփումներիս վրա` պետք է նշեմ, որ վերջիններս ունեն խնդրի ընկալումը և արդյունավետ լուծումներ տալու կամքը: Եվս մի խնդիր՝ մարդկային ռեսուրսի խիստ սղությունը։ «Շտիգեն»-ը միշտ նախընտրում է տեղերում մարդկանց աշխատանք տալ՝ ապահովելով ուսուցում, որակավորում և կայուն հեռանկարային աշխատանք: Արցախում, ցավոք, մարդիկ դեռ թերահավատ են այս հնարավորությունների նկատմամբ: Իմ կարծիքով՝ թերահավատության հիմնական պատճառը նմանատիպ օրինակների սակավությունն է, երբ մարդուն իր տանը-դռանն առաջարկում են հեռանկար, հայ մարդու մեջ տարիներով սերմանվել է, որ լավ կյանքի համար նա պետք է գնա խոպաններ։ Ոչ-ոքի չեմ մեղադրում: Վստահ եմ՝ մի քանի ամսում կապացուցենք հակառակը: Մեզ հարկավոր են շինարարներ, էներգետիկներ, մոնտաժային աշխատանքների մասնագետներ, նախագծերի ղեկավարներ, վաճառքի մենեջերներ։ Եթե ընթերցողների մեջ կլինեն հետաքրքրվողներ, հրավիրում եմ համագործակցության, գրեք info@shtigen.com էլ. հասցեին, ես անձամբ եմ ուսումնասիրում բոլորի թեկնածությունները։

-2018 թվականին ի՞նչ ծրագրեր եք նախատեսում իրականացնել Արցախում:

-Արցախում մեր ծրագրերն, ըստ էության, երկուսն են՝ բնակելի տների և բիզնեսների համար արևային լուծումների տարածում։ Բնակելի տների դեպքում շատ կարևոր ենք համարում հատկապես արևային ջերմային էներգիայի զարգացումը՝ մեր բազմաթիվ արևային համայնքներում՝ Բասենում, Երվանդաշատում, Լուսաշողում, Երազգավորսում, Վերին Բազմաբերդում, շատ ու շատ այլ համայնքերում մեր աչքով ենք տեսել, թե ինչպիսի ազդեցություն է ունենում այդ ոչ թանկ սարքը մարդկանց կայնքի որակի և բարեկեցության վրա։ Ամեն ընտանիք ամսեկան մինչև 15000 դրամ խնայողություն է ունենում, խնայողությունից զատ ունենում է հարմարավետության աճ, անկախություն և այլն։ Ես լավ տեղյակ եմ արցախյան գյուղերում ենթակառուցվածքների վիճակի մասին, խորհրդային տարիներին որևէ լուրջ ներդրում չէր կատարվում այդ ոլորտում, իսկ պատերազմական տարիներին խնդիրն ամբողջությամբ չի լուծվել, նույնիսկ Ստեփանակերտը միայն վերջերս կարողացավ ունենալ մշտական ջրամատակարարում: Ուստի տաք ջուրը գյուղական բնակավայրերում շատ խնդիրներ կլուծի: Արևային էլեկտրական կայաններն էլ ավելի լավ պայմաններ կստեղծեն մարդկանց համար:

Բիզնեսների դեպքում ընտրությունն ավելի անհատական է։ Էլեկտրաէներգիան, իհարկե, պետք է բոլորին՝ թե՛ հացթուխներին, թե՛ խանութպաններին, թե՛ սննդի ու քարի մշակման գործարանատերերին, մի խոսքով՝ բոլորին։ Մինչդեռ տաք ջուրը պետք է գալիս հիմնականում հյուրանոցներին, հյուրատներին, սննդի օբյեկտներին, գյուղմթերք վերամշակող գործարաններին։ Կրկին հնարավորություն է ընձեռնվում տնտեսել էներգետիկ ծախսերի մեծ մասն ու տնտեսված միջոցներն ուղղել արտադրության արդիականացմանն ու ավելի մրցունակ արտադրանք թողարկելուն։ Մեր մասնագետներն անվճար խորհրդատվություն են տրամադրում բոլոր ցանկացողներին: Վաճառքը գերնպատակ չէ: Եթե պարզվի, որ, օրինակ, արևային ջրատաքացուցիչ տեղադրելն արդյունավետ չի լինի, միշտ այդ մասին զգուշացնում ենք հաճախորդին։ Ինձ համար «Շտիգեն»-ի վարկանիշն ավելի թանկ է, քան վաճառքի գործարքը:

Հարցազրույցը՝ Անի Ավանեսյանի


     

Քաղաքական

Հայաստանի և Ղազախստանի ԱԳ նախարարները ստորագրել են երկու գերատեսչությունների միջև 2024-2025թթ. գործողությունների ծրագիրը

Հայաստանի և Ղազախստանի արտաքին գործերի նախարարներ Արարատ Միրզոյանը և Մուրատ Նուրտլեուն ստորագրել են երկու գերատեսչությունների միջև 2024-2025թթ. գործողությունների ծրագիրը:

Ղազախստանն իր միջմայրցամաքային ծրագրերում չափազանց մեծ նշանակություն է տալիս Հայաստանին. Մուրատ Նուրտլեու

Հաշվի առնելով Հայաստանի աշխարհագրական առավելությունը՝ երկիրը չափազանց մեծ նշանակություն ունի Ղազախստանի համար՝ միջմայրցամաքային ծրագրերի առումով:

Ղազախստանն իր միջմայրցամաքային ծրագրերում չափազանց մեծ նշանակություն է տալիս Հայաստանին. Մուրատ Նուրտլեու

Հաշվի առնելով Հայաստանի աշխարհագրական առավելությունը՝ երկիրը չափազանց մեծ նշանակություն ունի Ղազախստանի համար՝ միջմայրցամաքային ծրագրերի առումով:

Հայաստանը և Ղազախստանը հնարավորություն ունեն նոր էջ բացել երկկողմ հարաբերություններում․ Միրզոյան

Հայաստանը և Ղազախստանը պատրաստակամ են զարգացնել երկկողմ հարաբերությունները և իրացնել չօգտագործված հնարավորությունները։

Տնտեսական

Հասարակական

ՀՀ իշխանությունները պետք է հասնեն Ադրբեջանի կողմից Արցախի գերեվարված ռազմաքաղաքական ղեկավարների և բոլոր գերիների առանց պայմանի ազատ արձակմանը․ Մայր Աթոռ

Ն․Ս․Օ․Տ․Տ․ Գարեգին Երկրորդ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի նախագահությամբ Հայաստանի եպիսկոպոսները և թեմակալ առաջնորդները հանդես են եկել հայտարարությամբ Արցախի Հանրապետության գերեվարված ռազմաքաղաքական ղեկավարների հիմնարար իրավունքների ոտնահարման դեպքերի վերաբերյալ։

Մշակվել է ծրագիր, որի միջոցով ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները կարող են ուսում ստանալ և աշխատանքի անցնել պետական աջակցությամբ

Մշակվել է ծրագիր, որի միջոցով Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանվածները կարող են ուսում ստանալ և աշխատանքի անցնել պետական աջակցությամբ:

Ադրբեջանցիներն Արցախում ավերել են զոհված զինծառայողներին նվիրված հուշահամալիրը, անհետացրել է 13-րդ դ. արձանագիր խաչքարը

Ադրբեջանցիներն ավերել են Արցախի Ծար գյուղում գտնվող արցախյան ազատամարտում զոհված հայ զինծառայողներին նվիրված հուշահամալիրը, անհետացրել 1224 թ․ արձանագիր խաչքարը։

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված 7 ընտանիք 16 միլիոն դրամ կստանա՝ սահմանամերձ գյուղերում բնակարան կառուցելու համար

Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված 7 ընտանիք 16-ական միլիոն դրամ կստանա՝ սահմանամերձ գյուղերում բնակարան կառուցելու համար։

Ռազմական

Հայ-ադրբեջանական սահմանին օպերատիվ իրավիճակը հարաբերական կայուն է․ Էդվարդ Ասրյան

Հայ-ադրբեջանական սահմանին օպերատիվ իրավիճակը գնահատվում է հարաբերական կայուն։

ՊՆ վարչական համալիրում տեղի է ունեցել Նիկոլաոս Դենդիասի դիմավորման հանդիսավոր արարողությունը

ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը մարտի 4-ին ընդունել է պաշտոնական այցով Հայաստանի Հանրապետություն ժամանած Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարար Նիկոլաոս Դենդիասին։

Հունաստանի պաշտպանության նախարարը ժամանել է Հայաստան

Հայաստանի պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի հրավերով Հայաստան է ժամանել Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարար Նիկոս Դենդիասի գլխավորած պատվիրակությունը։

Հունաստանի պաշտպանության նախարարը ժամանել է Հայաստան

Հայաստանի պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի հրավերով Հայաստան է ժամանել Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարար Նիկոս Դենդիասի գլխավորած պատվիրակությունը։

Տեսանյութեր

ավելին

Ամենադիտված

ամիս

շաբաթ

օր

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածների համար նախատեսված «40+10 հազար» ծրագիրը կշարունակվի առնվազն մինչև տարեվերջ

Մարտի 20-ին Ազատության հրապարակում տեղի կունենա Արցախի ժողովրդի կարիքների ապահովման նախաձեռնության հանրահավաքը

Նիկոլ Փաշինյանը ԼՂ հայության բռնի տեղահանումը համարում է 2023 թվականի մեծագույն մարտահրավերը

Հայաստանը մնում է ՀԱՊԿ-ի դաշնակիցը. գլխավոր քարտուղար

Բեռլինում Արցախի մշակութային ժառանգության մասին գրքի շնորհանդեսը չեղարկվել է «միջոցառման դեմ զանգվածային արշավի և էսկալացիայի վտանգի» պատճառով

Ռուբլին, եվրոն և դոլարը էժանացել են

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված 7 ընտանիք 16 միլիոն դրամ կստանա՝ սահմանամերձ գյուղերում բնակարան կառուցելու համար

ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ

Անահիտ Մանասյանը մասնակցել է Հիմնարար իրավունքների ֆորումին

Search