Իմ կարծիքով Արցախյան ազգային-ազատագրական շարժումն սկսվել է 1921 թվականին, երբ Արցախը բռնակցվել է Ադրբեջանին:
Անկեղծ ասած, չենք պատկերացրել, որ այսպիսի մեծ պայքար կսկսվի. շարժման առաջամարտիկ
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, փետրվարի 19, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: Այս մասին «Արցախպրես»-ի թղթակցի հետ զրույցում ասել է Արցախյան շարժման ակտիվիստ, ԱՀ քաղաքացիական ծառայության խորհրդի նախագահ Բորիս Առուշանյանը:
Նա նշել է, որ դեռևս այն ժամանակ էլ մեր պապերը չեն հաշտվել այդ մտքի հետ և քանիցս դիմումներ են հղել կենտրոնական իշխանություններին պատմական սխալը շտկելու համար:
«Սակայն Արցախյան շարժման ամենամեծ ալիքը բռնկվել և հորձանք է տվել 1988 թվականի փետրվարին: Այդ ժամանակ Գորբոչովյան վերակառուցման քաղաքականությունը նոր հույս է ներշնչել արցախահայությանը և մենք մեր արդար ձայնն ենք բարձրացրել՝ մեր իրավունքներին հասնելու համար: Անկեղծ ասած, մեզանից ոչ ոք այն ժամանակ չի պատկերացրել, որ այսպիսի մեծ պայքար կսկսվի: Մենք գիտակցում էինք, որ մեր բարձրացրած հարցն օրինական է և այն արդարացի լուծում կստանա, բայց Ադրբեջանի ղեկավարությունը Մոսկվայի թույլտվությամբ հենց սկզբից ուժային քաղաքականությունը որդեգրեց: Իմ կարծիքով, երբ 1988 թվականի փետրվարի 20-ին ԼՂԻՄ Մարզխորհուրդն արտահերթ նստաշրջան հրավիրեց, որում ընդունվեց որոշում դիմել ադրբեջանական և հայկական ԽՍՀ-ների և ԽՍՀՄ ԳԽ-ներին՝ ԼՂԻՄ-ն Ադրբեջանի կազմից դուրս բերելու և Հայաստանին միացնելու խնդրանքով այն ճիշտ էր թե´ իրավական, թե´ քաղաքական և թե´ բարոյական տեսանկյուններից: Այդ օրը Ստեփանակերտի հրապարակում ավելի քան 50 հազար ավելի մարդ էր հավաքվել՝ պահանջելով ու ճնշում գործադրելով, որ որոշումն ընդունվի: Եվ ընդունվեց: Այնուհետև Ադրբեջանի կողմից մեզ պարտադրվեց պատերազմ, ու մենք կյանքի ու մահի պայքարում հաղթեցինք ու ձեռք բերեցինք անկախություն, - ասել է Բ. Առուշանյանը և ավելացրել, - վերջին հարյուրամյակներում մեզ՝ հայերիս հաջողվեց ազգային-ազատագրական պայքարի միջոցով ազատագրել մեր պատմական հայրենիքի մի մասը. սա, անշուշտ, ամենամեծ ձեռքբերումն է: Այսօր ունենք կայացած 2 հայկական պետություն, դա ևս մեծ նվաճում է: Մենք կարողացանք ողջ հայությանը համախմբել, որ կարողանան հավատ տածել ապագայի նկատմամբ»:
Մեր զրուցակցի խոսքով՝ այսօր հայ ժողովուրդը լծված է պետականաշինության գործին:
«Յուրաքանչյուրս պարտավոր ենք անել ամեն ինչ, որպեսզի օրեցօր շենանա ու բարգավաճի թանկ կորուստներով ստեղծված Արցախ հայրենիքը: Ողջ հայության ջանքերով պետք է պայքարենք, որ Արցախը միջազգայնորեն ճանաչվի», - նշել է շարժման առաջամարտիկը:
Վերջում Բ. Առուշանյանը շնորհավորել է համայն հայությանը՝ Արցախյան ազգային-ազատագրական պայքարի 30-ամյակի կապակցությամբ՝ ցանկանալով նորանոր հաջողություններ, ձեռքբերումներ, խաղաղություն:
