Artsakhpress

Վերլուծական

Ռուսաստանը Հայաստանի թիվ 1 ռազմավարական գործընկերն է․ ԱԺ պատգամավոր

Արցախի Հանրապետության Ազգային Ժողովի պատգամավոր Արամայիս Աղաբեկյանը հանդես է եկել վերլուծական հոդվածով, որտեղ մանրազննին վերլուծության է ենթարկում Արցախում տիրող քաղաքական իրավիճակը, դիտարկում հնարավոր զարգացումները։

Ռուսաստանը Հայաստանի թիվ 1 ռազմավարական գործընկերն է․ ԱԺ պատգամավոր

Ռուսաստանը Հայաստանի թիվ 1 ռազմավարական գործընկերն է․ ԱԺ պատգամավոր
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 3 հունիսի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: Հոդվածը ստորև․
«Միջազգային հարաբերությունները սիրախաղերից, կամայականություններից և պահական որոշումներից հեռու բարդ գործընթացներ են, որոնց հիմքում ընկած են պատմական փորձը, գոյություն ունեցող իրողությունները և առնվազն մի քանի տասնամյակ ավելի առաջ հաշվելու և գնահատելու ունակությունը: Այս երեք՝ մեկը մյուսից ոչ պակաս կարևոր գործոնները գալիս են մեզ հուշելու, որ Հարաֆային Կովկասում մեր կենսունակության և զարգացման հիմնական մոդելը ուղղակիորեն պայմանավորված է Ռուսաստանի հետ մեր բարիդրացիական հարաբերությունների խորացմամբ:
Սկսենք պատմական փորձից, որը մեզ տանում է դեպի մեկդարյա համատեղ պետականություն: Արևելյան Հայաստանը 1804-1813 թվականների, ինչպես նաև 1826-1828 թթ․ ռուս-պարսկական և 1877-1878 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմների արդյունքում միանում է Ռուսական կայսրությանը, որը մշակութային և կրոնական տեսանկյունից ավելի հոգեհարազատ էր մեզ։ Այդ միացման արդյունքում մեզ հաջողվում է ոչ միայն ինքնապահպանվել, այլև զարգանալ: Ընդ որում՝ այդ գործընթացը առաջինը սկսում է Արցախը. 1813 թվականի Գյուլիստանի պայմանագրում առանձին դրված են նաև Արցախի մելիքների կնիքները, որոնց հնարավորություն էր տրվում ստանալ բարձրաստիճան զինվորականի կարգավիճակ: Հատկանշական է նշել, որ ռուս-թուրքական պատերազմների ավարտից հետո փուլ առ փուլ Արևելյան Հայաստան են վերադառնում մոտ 120 000 հայեր, և մեծաքանակ իսլամադավան բնակչություն լքում է մեր հայրենիքը:
Առաջին հանրապետության կարճատև գոյությունից հետո, աշխարհաքաղաքական զարգացումները մեզ նորից տանում են Ռուսաստանի հետ համատեղ տնտեսական և անվտանգային մեխանիզմներ ստեղծելուն, որն այս անգամ տևում է 70 տարի: Խորհրդային Հայաստանը ժամանակի ընթացքում դառնում է Խորհրդային Միության տեխնոլոգիական հսկաներից մեկը: Թռիչքային զարգացում է տեղի ունենում բոլոր ոլորտներում՝ լեռնարդյունաբերությունից սկսած մինչև կրթություն: Իհարկե, լինում են նաև ոչ հայանպաստ որոշումներ, ինչպիսին Ստալինի կողմից Լեռնային Ղարաբաղը Ադրբեջանի կազմ մտցնելն է, որից ապագայում Խորհրդային Միությունը, հանձին դոմինանտ Խորհրդային Ռուսաստանի, պիտի անկասկած տուժեր: Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի անարդար լուծումը հետագայում պիտի դառնար Խորհրդային Միության աքիլլեսյան գարշապարը, անբնական եղանակով տրված լուծումը ուղիղ համեմատական պիտի դառնար Հարավային Կովկասում ռուսական ազդեցության նվազմանը:
Հատկանշական է, որ 1991-1994 թվականների Արցախյան պատերազմում հայկական կողմի հաղթանակը Ռուսաստաանին բերեց բառիս բուն իմաստով վերադարձ Հարավային Կովկաս՝ որպես դոմինանտ և թելադրող: Այս առումով ռուսական և հայկական շահերը համադրելի եղան: 2020 թվականի Արցախյան 44-օրյա պատերազմում հայկական կողմի պարտությունը, իմ խորին համոզմամբ, երկարաժամկետ ապագայում անհամադրելի Է նաև Ռուսաստանի համար: Վստահ եմ, որ սա գիտակցում են նաև Կրեմլում և Լուբյանկայում:
Գոյություն ունեցող իրողությունների մասով պատկերն առավել քան պարզ է: Գյումրիում է տեղակայված ռուսական 102-րդ ռազմաբազան, որն ապահովում է հայ-թուրքական շփման գիծը և ստրատեգիական կարևոր կետ է Հայաստանի և Ռուսաստանի համար: Ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի օդային բաղադրիչ հանդիսացող Էրեբունու ռազմական օդանավակայանը ժամանակին օգտագործվեց որպես Ռուսաստանից Սիրիա ուղևորվող СУ-30СМ բազմանպատակ կործանիչների վառելիքի վերալիցքավորման կանգառ։ Այն սիրիական սահմանից գտնվում է 370 կմ հեռավորության վրա։ Մինչդեռ Ռուսաստանի տարածքում ամենահարավային՝ Մոզդոկի օդակայանից մինչև Սիրիա հեռավորությունը երկու անգամ ավելի մեծ է։
Հայաստանը և Ռուսաստանը ՀԱՊԿ անդամ պետություններ են, որը ենթադրում է կոլեկտիվ անվտանգային մեխանիզմներ և որտեղ, չնայած կանոնադրական որոշ անհարթությունների, միևնույն է, Ռուսաստանը շարունակում է պահել մեծ եղբոր կարգավիճակը: Այս երկու երկրները 1997 թվականի օգոստոսի 29-ին կնքել են նաև բարեկամության, համագործակցության և ռազմական փոխադարձ օգնության պայմանագիր, բազմաթիվ են տնտեսական, մշակութային և այլ տիպի փոխադարձ շահ հետապնդող համաձայնագրերն ու պայմանագրերը:
Եվ վերջապես, Արցախում տեղակայված են ռուսական խաղաղապահ ուժերը, որոնք արցախցիների անվտանգության երաշխավորը և տարածաշրջանային կայունության պատասխանատուն են։
Ինչ վերաբերում է երկարաժամկետ ապագայի պլանավորմանը, ապա այս գործոնը սերտորեն կապված է վերևում նշված գործոնների հետ և իրարից անկախ չի կարող գոյություն ունենալ: Կան վերազգային, աշխարհաքաղաքական գործընթացներ, որից չի կարող անմասն մնալ Հայաստանը: Տարածաշրջանում առանձնապես մեծ չեն Հայաստանի արտաքին քաղաքական գործընկերների ընտրության հնարավորությունները, և այդ համատեքստում Ռուսաստանը շարունակում և շարունակելու է մնալ Հայաստանի թիվ 1 ստրատեգիական ռազմավարական գործընկերը:
Երկարաժամկետ ապագայում Ուժեղ Հայաստանը նաև ՈՒժեղ Ռուսաստան է»:

     

Քաղաքական

Հայաստանը ցեղասպանության կանխարգելման պայքարի առաջատար է. Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

Մոտ 20 երկրից գիտությունների դոկտորներ, պրոֆեսորներ, փորձագետներ, հայագետներ, բուհերի, հետազոտական կենտրոնների և գերատեսչությունների գիտնականներ Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայում մասնակցել են եռօրյա գիտաժողովին:

Արցախի նախագահը Ֆրանսիային խնդրել է ճնշում գործադրել Ադրբեջանի վրա՝ գերիների ազատ արձակման պահանջով

Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը հարցազրույց է տվել ֆրանսիական Le Figaro պարբերականին, որտեղ անդրադարձել է Արցախի «լուծարման» փաստաթղթին, արցախցիների՝ հայրենիք վերադարձին և այլ հարցերի:

ԱՄՆ-ն համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ, թե Բրյուսելի հանդիպումը կարող է սրել իրավիճակը տարածաշրջանում․ Մեթյու Միլլեր

Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները համաձայն չէ ադրբեջանական կողմի այն պնդումներին, որ ապրիլի 5-ին Բրյուսելում կայանալիք Հայաստան-ԵՄ-ԱՄՆ բարձր մակարդակի հանդիպումը կարող է ապակայունացնել և սրել իրավիճակը Հարավային Կովկասում։

Արարատ Միրզոյանը ՀՀ ԱԺ անունից Արգենտինայի Պատգամավորների պալատի գործընկերներին հրավիրել է Հայաստան

Մարտի 26-ին պաշտոնական այցով Բուենոս Այրեսում գտնվող ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպում է ունեցել Արգենտինյան Հանրապետության Պատգամավորների պալատի նախագահ Մարտին Մենեմի հետ:

Տնտեսական

ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարը և ԱՄՆ դեսպանը քննարկել են հայ-ամերիկյան համագործակցությանն առնչվող հարցեր

Նախարար Գևորգ Պապոյանը մարտի 22-ին ընդունել է Հայաստանում ԱՄՆ արտակարգ և լիազոր դեսպան Քրիստինա Ալիսոն Քվինին:

Գերմանիայի կառավարությունը ՀՀ-ին կտրամադրի 12 մլն եվրոյի արտոնյալ վարկ. համաձայնագրի նախագիծը քննարկվել է ԱԺ-ում

Հայաստանի Հանրապետությունն ու Ասիական զարգացման բանկը ստորագրել են 66,1մլն եվրո արժողությամբ «Սեյսմիկ անվտանգության բարելավման ծրագիր (լրացուցիչ ֆինանսավորում)» վարկային համաձայնագիրը. այս մասին ասել է ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի տեղակալ Վաչե Տերտերյանը՝ ԱԺ ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի՝ մարտի 15-ի արտահերթ նիստում ներկայացնելով համաձայնագիրը վավերացնելու մասին օրենքի նախագիծը:

Ռուբլին, եվրոն և դոլարը էժանացել են

ՀՀ բանկերում այսօր՝ մարտի 13-ին ժամը 10:20-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում է 400.72 դրամ։

Մարտի 11-ին դոլարի, ռուբլու և եվրոյի փոխարժեքները փոխանակման կետերում

ՀՀ բանկերում այսօր՝ մարտի 11-ին ժամը 10:20-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում է 401.41 դրամ։

Հասարակական

Կերկարաձգվեն ԼՂ-ից բռնի տեղահանված անձանց կենսաթոշակի և ծերության, հաշմանդամության, կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստների նշանակման ժամկետները

Կառավարությունն ընդունել է որոշում՝ ԼՂ-ից բռնի տեղահանված անձանց կենսաթոշակի և ծերության, հաշմանդամության, կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստների նշանակման ժամկետների երկարաձգման, նշանակման գործընթացների պարզեցման նպատակով:

Եվրանեսթ ԽՎ-ն ԵՄ-ին կոչ է արել մեծացնել մարդասիրական օգնությունը ԼՂ-ից բռնի տեղահանված անձանց

Եվրանեսթ խորհրդարանական վեհաժողովը ԵՄ-ին կոչ է արել մեծացնել մարդասիրական և ֆինանսական օգնությունը ԼՂ-ից բռնի տեղահանված բնակչության շրջանում անչափահասների կարիքները բավարարելու համար։

«Հայաստան» հիմնադրամը շարունակում է աջակցել Լիբանանում գործող հայկական կրթական հաստատություններին

«Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը հերթական ֆինանսական աջակցությունն է ցուցաբերել Լիբանանի հայ կրթական հաստատություններին` Լիբանանի հայ համայնքին տրամադրվող շարունակական օգնության ծրագրի շրջանակում:

Հայաստանը շուրջ 30 տոննա մարդասիրական բեռ կուղարկի Գազայի բնակիչներին

Հայաստանի Հանրապետությունը մարդասիրական օգնություն կուղարկի Գազայից տեղահանված և Ռաֆահի անցակետում հաստատված, ծանր սոցիալ-տնտեսական վիճակում հայտնված բնակիչներին։

Ռազմական

Հայաստանը մնում է ՀԱՊԿ-ի դաշնակիցը. գլխավոր քարտուղար

Հայաստանը շարունակում է մնալ ՀԱՊԿ-ի դաշնակիցը, միևնույն ժամանակ, կազմակերպությունը Հայաստանի ղեկավարության կողմից քաղաքական սթափություն է ակնկալում:

Հայաստանի պաշտպանության նախարարը պաշտոնական այցով մեկնել է Իրան

Հայաստանի պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի գլխավորած պատվիրակությունը մարտի 6-ին պաշտոնական այցով մեկնել է Իրանի Իսլամական Հանրապետություն։

Հայ-ադրբեջանական սահմանին օպերատիվ իրավիճակը հարաբերական կայուն է․ Էդվարդ Ասրյան

Հայ-ադրբեջանական սահմանին օպերատիվ իրավիճակը գնահատվում է հարաբերական կայուն։

ՊՆ վարչական համալիրում տեղի է ունեցել Նիկոլաոս Դենդիասի դիմավորման հանդիսավոր արարողությունը

ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը մարտի 4-ին ընդունել է պաշտոնական այցով Հայաստանի Հանրապետություն ժամանած Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարար Նիկոլաոս Դենդիասին։

Տեսանյութեր

ավելին

Ամենադիտված

ամիս

շաբաթ

օր

Search