ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ 23 ապրիլի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ։ Այս մասին Lragir.am-ին տված հարցազրույցում ասել է Արցախի Հանրապետության Ազգային ժողովի «Ազատ հայրենիք-ՔԴՄ» խմբակցության ղեկավար Արթուր Հարությունյանը:

 

Եթե սկսենք հայտարարությունից, մենք այդ հայտարարության մեջ չորս կետ ենք նշել։ Հիմնական շեշտադրումները վերաբերում են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության ձևաչափի պահպանմանը։ Այսինքն՝ դա միակ միջազգային ընդունված ձևաչափն է, որն ունի այդ մանդատը՝ Ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ ճանապարհով կարգավորման համար։ Այսինքն՝ մենք հարցի հանգուցալուծումը տեսնում ենք Մինսկի խմբի համանախագահության շրջանակներում։ Նաև ռուս խաղաղապահներին էր ուղղված մեր հայտարարությունը, որպեսզի իրենց գործողություններում ավելորդ շահարկումների տեղ չտան, մենք բարձր ենք գնահատում նրանց դերը և պատերազմից հետո, և ընդհանրապես նրանց դերակատարությունը տարածաշրջանում խաղաղության ու կայունության ապահովման համար։ Ընդհանուր կոչ ունենք աշխարհասփյուռ հայությանը, որ Արցախը չի կարող լինել Ադրբեջանի կազմում։ Այսինքն՝ Արցախը Ադրբեջանի կազմում լինելը նշանակում է հայաթափում։ Մենք բոլորս էլ հասկանում ենք, որ Ադրբեջանի այսօրվա ռազմաքաղաքական ղեկավարության վարքագիծը, նրանց կողմից անընդհատ իրականացվող սադրանքները և բոլոր գործողությունները տանում են նրան, որ Արցախը պետք է լինի առանց հայերի։ Դրա համար մենք շեշտադրումը անում ենք մեր ինքնորոշման իրավունքի վրա, որն արդեն իրացրել ենք և այս 30 տարիների ընթացքում այդ ուղղությամբ շարժվել ենք, պայքարել ենք։ Միջազգային բոլոր իրավունքների համաձայն են տեղի ունեցել այդ գործընթացները, և մենք ոչ մի հիմք չենք տեսնում, որպեսզի մեր ինքնորոշման իրավունքը որևէ ատյանում միջազգային հանրության կողմից չընդունվի։ Ինչպես բոլոր միջազգային իրավանորմերն ընդունված են բոլոր ազգերի համար, մենք էլ մեր ինքնորոշման իրավունքը հանրաքվեով արդեն իսկ իրացրել ենք։ Մենք կոչ ենք արել չշեղվել ՀՀ Գերագույն խորհրդի 1992 թվականի հուլիսի 8-ի որոշման ուղեգծից։ Մենք մեր ճանապարհը միայն տեսնում ենք Հայաստանի հետ միասին։ Մենք դրանով ուղղակի վերահաստատել ենք այդ դիրքորոշումը, որ մայր Հայաստանի հետ միասին պետք է շարժվենք այդ ուղղությամբ, այսինքն՝ վերջնարդյունքում պետք է լինի Արցախ-Հայաստան-Սփյուռք միավորում։

 

 

Իհարկե, ողջունելի էր վարչապետի երեկվա ելույթը՝ կառավարության նիստում։ Այնտեղ կարևոր շեշտադրումներ կային Արցախյան հիմնախնդրի վերջնական լուծման, կարգավորման հետ կապված։ Մենք ընդամենը մեր տեսակետն ու դիրքորոշումն ենք ներկայացրել, այսինքն՝ մենք մեր տարիների պայքարից չենք հրաժարվում, Արցախը չենք տեսնում Ադրբեջանի կազմում։ Եթե միջազգային հանրությունը որևէ ձևով փորձում է չգիտես ինչ ճանապարհներով այլ կարգավիճակ սահմանել Արցախի համար, մենք նաև պատրաստ ենք քննարկել բոլոր տեսակի կարգավիճակները, բացի Ադրբեջանի կազմում լինելուց։ Այսինքն՝ դա այն կարմիր գիծն է, որ Արցախն Ադրբեջանի կազմում լինելով չի լինելու հայկական, հայաթափվելու է։

 

 

Դա խաղաղապահ առաքելության վերահսկողության գոտի է, և կարծում եմ՝ հետագա բանակցությունների և երկխոսության շրջանակերում այդ հարցը պետք է լուծվի։ Հավաստիացումներ կան, որ այդ հարցը պետք է լուծվի, և նոյեմբերի 9-ի հայտարարության կատարումը պետք է անվերապահորեն իրականացվի։ Հակառակ դեպքում, նաև մյուս ուղղություններով ևս այդպիսի լոկալ դեպքեր կարող են լինել, ինչը վտանգում է տարածաշրջանում առանց այն էլ արդեն փխրուն խաղաղությունը։ Մեր ուղերձը նաև այն մասին էր, որպեսզի նման դեպքերը չկրկնվեն, և սադրանքները դադարեն։ Իսկ դա պետք է իրականացվի մեր Պաշտպանության բանակի և խաղաղապահների միջոցով։