Artsakhpress

Միջազգային

ԱՄՆ-ի եւ Իսրայելի հարաբերություններում ճգնաժամ կսկսվի․ Daily Beast

ԱՄՆ-ի եւ Իսրայելի հարաբերություններում ճգնաժամ կսկսվի։ Դա կարող է լինել արտաքին քաղաքականության ամենամեծ խնդիրներից մեկը, որին կբախվի Ջո Բայդենը առաջիկա երկու տարիներին։ Սա, անշուշտ, փորձություն կլինի եւ գուցե անդառնալիորեն կփոխի հազվագյուտ սերտ կապերը, որոնք բազմաթիվ փորձությունների են ենթարկվել Իսրայելի հիմնադրումից ի վեր,։

ԱՄՆ-ի եւ Իսրայելի հարաբերություններում ճգնաժամ կսկսվի․ Daily Beast

ԱՄՆ-ի եւ Իսրայելի հարաբերություններում ճգնաժամ կսկսվի․ Daily Beast

ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 1 դեկտեմբերի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ։Այս մասին գրում է News.am-ը:

«ԱՄՆ-ն աշխարհում առաջին երկիրն է եղել, որը ճանաչել է Իսրայելը։ Նախագահ Հարի Թրումենի վարչակազմը դա արել է 1948 թվականի մայիսի 14-ին նոր երկրի ծննդյան մասին հայտարարելուց 11 րոպե անց: Այդ ժամանակից ԱՄՆ-ի աջակցությունն Իսրայելին կենսական կարեւոր նշանակություն ունի այդ երկրի գոյատեւման համար: Սակայն ինչպես Բենիամին Նեթանյահուի անխոհեմության շնորհիվ, որը շուտով կլինի Իսրայելի հաջորդ վարչապետը, այնպես էլ նրա ծայրահեղ աջ կողմնակիցների շնորհիվ թե՛ Իսրայելում, թե՛ ԱՄՆ-ում, այժմ արդարացի է մտածել, թե արդյոք այս հատուկ հարաբերությունները 75 տարուց ավելի կտեւեն: Հոբելյանը հաջորդ գարնանն է:

Անշուշտ, նախագահ Բայդենը փորձել է ազդանշան ուղարկել, որ նա, ով ժամանակին համարվել է աշխարհում ԱՄՆ-ի կարեւորագույն ռազմավարական գործընկերներից մեկը, դեռեւս ամուր վիճակում է: Հուլիսին նա վճռականորեն հայտարարել էր, որ այն «խորը եւ ուժեղ է», քան երբեւէ։ Նեթանյահուի վերջին ընտրական հաջողություններից հետո Բայդենն ասել է, որ ԱՄՆ-ի հավատարմությունը Իսրայելին «կասկած չի առաջացնում»:

Նեթանյահուն (խոսելով գործընկերության մասին) կրկնել է՝ «ուժեղ, ինչպես երբեք»։ Բայց հետո նա սկսել է մի շարք որոշումներ կայացնել, որոնք այժմ դիտորդներին խորապես անհանգստացնում են, քանի որ թվում է, որ նա Իսրայելում ցմահ վարչապետ կլինի, եւ դրանց հետեւանքները Իսրայելի, Պաղեստինի ժողովրդի եւ այն բանի վրա, ինչը Իսրայելում ԱՄՆ դեսպան Թոմ Նիդեսը Վաշինգտոնի եւ Երուսաղեմի միջեւ «անքակտելի կապ» է անվանել:

Նեթանյահուի ամենատագնապալի որոշումներից է եղել ծայրահեղ աջ «Օցմա Իեգուդիտ» կուսակցության առաջնորդ Իտամար Բեն Գվիրի նշանակումը ազգային անվտանգության նախարարի պաշտոնում: Այս դերը կներառի ինչպես Իսրայելի ոստիկանության, այնպես էլ Արեւմտյան ափի իսրայելական բնակավայրերի վերահսկողությունը:

Նեթանյահուն խաղում էր ծայրահեղ աջ իսրայելցիների հետ՝ իշխանության վերադառնալու իր ձգտումներում, եւ Բեն Գվիրը եղել է այդ ջանքերի ամենակարեւոր եւ անհանգստացնող շահառուներից մեկը: Բեն Գվիրը դատապարտված է եղել 15 տարի առաջ՝ արաբների դեմ ռասիստական հրահրման եւ մի խմբի աջակցելու համար, որին ԱՄՆ-ն ու Իսրայելը համարում են ահաբեկչական կազմակերպություն:

Մինչ Բեն Գվիրը կոալիցիայի ստեղծմանը նախորդող եւ դրանից հետո մի քանի շաբաթների ընթացքում փորձում էր մեղմացնել իր ամենածայրահեղ հայացքները, նրա մասին մտավախությունները կրկին բորբոքվեցին այս շաբաթ, երբ պարզվեց, որ նա մեկ այլ ծայրահեղական ակտիվիստի կնշանակի իր շտաբի պետ:

Իսրայելական թերթերը Շանամել Դորֆմանին անվանել են այդ պաշտոնի «ամենահավանական թեկնածուն»։ Սա չնայած այն հանգամանքին, որ Դորֆմանը, որն ակտիվորեն մասնակցել է Արեւմտյան ափին իսրայելական բնակավայրերի ընդլայնմանը, Իսրայելի ոստիկանությանը անվանել է «հակասեմական» եւ «մաֆիոզ»։

Նոր վարչակազմի մեկ այլ ծայրահեղական նշանակված Բեզալել Սմոտրիչը, հավանաբար, կնշանակվի բնակավայրերի նախագծերը վերահսկող գործակալության ղեկավար: Նա խիստ քննադատել է ապօրինի բնակավայրերը քանդելու Իսրայելի նախկին փորձերը եւ նպաստել դրանց ընդլայնմանը, նույնիսկ հակառակ Իսրայելի նախկին կառավարությունների ցանկությանը:

Բացի այդ, առաջիկա կոալիցիոն կառավարությունը խոստացել է բարձր պաշտոն տալ մեկ այլ ծայրահեղ աջ առաջնորդի՝ Ավի Մաոզին, որի կուսակցությունը եւ՛ հակաարաբական է, եւ՛ հակաԼԳԲՏ-ական: Սա դրդել է հեռացող վարչապետ Յաիր Լապիդին նոր կառավարության կազմը որակել որպես «լիովին խելագար»։

ԱՄՆ պաշտոնյաները խորապես մտահոգված էին այս նշանակումներով։ Նրանցից մեկը դրանք անվանել է ԱՄՆ-իսրայելական հարաբերությունները «պոտենցիալ ապակայունացնող»։ Մյուսներն ասել են, որ նրանց հետ չեն հանդիպի՝ անկախ իրենց պաշտոններից։

LA Times թերթը մեջբերել է Իսրայելում ԱՄՆ նախկին դեսպան Դանիել Կուրցերի խոսքերը. «Մենք տարեկան գրեթե 4 միլիարդ դոլար ենք տալիս (Իսրայելի) պաշտպանության նախարարությանը… եւ ցանկանում ենք արդյոք մեր փողերը դնել այս տղաների ձեռքը: Ես կասեի` ոչ»: ԱՄՆ մեկ այլ նախկին դեսպան Մարտին Ինդիքը ենթադրել է, որ երկու երկրները գնում են դեպի հարաբերությունների «ծանր» շրջան։

Իսրայելցի նախկին դիվանագետ Ալոն Պինկասը կարծում է, որ «հարաբերությունները կարող են կրիտիկական կետի հասնել առաջիկա 12 ամիսների ընթացքում...»։ «Վտանգված է ոչ թե կոնկրետ քաղաքականությունը Իրանի կամ պաղեստինցիների նկատմամբ, այլ «ընդհանուր արժեքների» հիմնական հայեցակարգը։ Սա խաթարվում է նոր վարչակազմի կազմով, բնույթով եւ սպասվող քաղաքականությամբ»։

Խնդիրն ավելի է խորանում, քանի որ «Նեթանյահուն գիտակցաբար եւ միտումնավոր, քաղաքականապես նպատակահարմար հանրապետականների օգնությամբ, քաղաքականացրել է Իսրայելի հարցը ԱՄՆ-ում եւ այն առերեւույթ երկկուսակցական հարցից վերածել է հիպերկուսակցականի։

Վերջին կետը կասկած չի առաջացնում։ Նեթանյահուն վաղուց է կողմ ընտրել ԱՄՆ քաղաքականության մեջ՝ սերտորեն կապվելով ամերիկյան աջերի եւ, մասնավորապես, Դոնալդ Թրամփի հետ։

Պատմության պրոֆեսոր Յուվալ Նոա Հարարին ենթադրել է, թե որտեղ ամենայն հավանականությամբ տեղի կունենա ԱՄՆ-ի եւ Իսրայելի հարաբերություններում որոշիչ փորձություններից մեկը: CNN-ին տված հարցազրույցում նա պնդել է, որ Իսրայելում շատերը, որոնք Նեթանյահուի աջակցության բազան են, «երկու պետությունների ստեղծման որոշման հավատից անցել են դեպի «երեք դասի լուծման» հավատին», որը ներառել է «հրեաներին, որոնք ունեն բոլոր իրավունքները, որոշ արաբներ, ովքեր իրավունքներ ունեն, եւ այլ արաբներ, որոնք շատ քիչ իրավունքներ ունեն կամ չունեն իրավունքներ»:

Հաշվի առնելով օկուպացված տարածքներում իսրայելական բնակավայրերի ընդլայնման նկատմամբ ավելի ագրեսիվ դիրքորոշումը, պաշտոնյաների ղեկավարությունը, որն ավելի հարմար է բռնության եւ խտրականության համար պաղեստինցիների նկատմամբ, ինչպես նաեւ Պինկասի կողմից վկայակոչված ընդհանուր արժեքների գաղափարի քայքայումը, Հարարիի նկարագրած փոփոխությունը կարող է միայն հանգեցնել ԱՄՆ-ի եւ Իսրայելի միջեւ լարվածության հետագա խորացման։

... Բայդենի վարչակազմը նույնպես արդեն ակտիվորեն աշխատում է լարվածության հավանական աճը մեղմելու ուղղությամբ՝ միեւնույն ժամանակ հստակեցնելով իր դիրքորոշումն այս հարցերի վերաբերյալ: Դրա ուշագրավ վերջին օրինակը Պաղեստինի հարցով հատուկ ներկայացուցիչ Հադի Ամրին նշանակելու նախագահ Բայդենի որոշումն է:

Սակայն ինչ քայլեր էլ որ ձեռնարկվեն հիմա, առաջիկա ամիսներն ու շաբաթները, հավանաբար, ավելի ու ավելի վիճելի կլինեն: Հարաբերությունների անցյալ բնույթի մասին անհեթեթությունները հազիվ թե արդյունավետ հակաքայլ լինեն: Սա տեղի է ունենում ոչ ԱՄՆ-ում դրանք ձեւակերպողների անկեղծության բացակայության պատճառով։ Ավելի շուտ, հիմնական խնդիրն այն է, որ Նեթանյահուին կարծես չի հետաքրքրում վարչակազմի կարծիքը ճիշտ այնպես, ինչպես նա դեմ չէ, որ համարեն, թե ինքը ԱՄՆ քաղաքականության կողմերից մեկն է ընտրում:


     

Քաղաքական

Հայաստանը ցեղասպանության կանխարգելման պայքարի առաջատար է. Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

Մոտ 20 երկրից գիտությունների դոկտորներ, պրոֆեսորներ, փորձագետներ, հայագետներ, բուհերի, հետազոտական կենտրոնների և գերատեսչությունների գիտնականներ Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայում մասնակցել են եռօրյա գիտաժողովին:

Արցախի նախագահը Ֆրանսիային խնդրել է ճնշում գործադրել Ադրբեջանի վրա՝ գերիների ազատ արձակման պահանջով

Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը հարցազրույց է տվել ֆրանսիական Le Figaro պարբերականին, որտեղ անդրադարձել է Արցախի «լուծարման» փաստաթղթին, արցախցիների՝ հայրենիք վերադարձին և այլ հարցերի:

ԱՄՆ-ն համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ, թե Բրյուսելի հանդիպումը կարող է սրել իրավիճակը տարածաշրջանում․ Մեթյու Միլլեր

Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները համաձայն չէ ադրբեջանական կողմի այն պնդումներին, որ ապրիլի 5-ին Բրյուսելում կայանալիք Հայաստան-ԵՄ-ԱՄՆ բարձր մակարդակի հանդիպումը կարող է ապակայունացնել և սրել իրավիճակը Հարավային Կովկասում։

Արարատ Միրզոյանը ՀՀ ԱԺ անունից Արգենտինայի Պատգամավորների պալատի գործընկերներին հրավիրել է Հայաստան

Մարտի 26-ին պաշտոնական այցով Բուենոս Այրեսում գտնվող ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպում է ունեցել Արգենտինյան Հանրապետության Պատգամավորների պալատի նախագահ Մարտին Մենեմի հետ:

Տնտեսական

ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարը և ԱՄՆ դեսպանը քննարկել են հայ-ամերիկյան համագործակցությանն առնչվող հարցեր

Նախարար Գևորգ Պապոյանը մարտի 22-ին ընդունել է Հայաստանում ԱՄՆ արտակարգ և լիազոր դեսպան Քրիստինա Ալիսոն Քվինին:

Գերմանիայի կառավարությունը ՀՀ-ին կտրամադրի 12 մլն եվրոյի արտոնյալ վարկ. համաձայնագրի նախագիծը քննարկվել է ԱԺ-ում

Հայաստանի Հանրապետությունն ու Ասիական զարգացման բանկը ստորագրել են 66,1մլն եվրո արժողությամբ «Սեյսմիկ անվտանգության բարելավման ծրագիր (լրացուցիչ ֆինանսավորում)» վարկային համաձայնագիրը. այս մասին ասել է ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի տեղակալ Վաչե Տերտերյանը՝ ԱԺ ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի՝ մարտի 15-ի արտահերթ նիստում ներկայացնելով համաձայնագիրը վավերացնելու մասին օրենքի նախագիծը:

Ռուբլին, եվրոն և դոլարը էժանացել են

ՀՀ բանկերում այսօր՝ մարտի 13-ին ժամը 10:20-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում է 400.72 դրամ։

Մարտի 11-ին դոլարի, ռուբլու և եվրոյի փոխարժեքները փոխանակման կետերում

ՀՀ բանկերում այսօր՝ մարտի 11-ին ժամը 10:20-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում է 401.41 դրամ։

Հասարակական

Կերկարաձգվեն ԼՂ-ից բռնի տեղահանված անձանց կենսաթոշակի և ծերության, հաշմանդամության, կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստների նշանակման ժամկետները

Կառավարությունն ընդունել է որոշում՝ ԼՂ-ից բռնի տեղահանված անձանց կենսաթոշակի և ծերության, հաշմանդամության, կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստների նշանակման ժամկետների երկարաձգման, նշանակման գործընթացների պարզեցման նպատակով:

Եվրանեսթ ԽՎ-ն ԵՄ-ին կոչ է արել մեծացնել մարդասիրական օգնությունը ԼՂ-ից բռնի տեղահանված անձանց

Եվրանեսթ խորհրդարանական վեհաժողովը ԵՄ-ին կոչ է արել մեծացնել մարդասիրական և ֆինանսական օգնությունը ԼՂ-ից բռնի տեղահանված բնակչության շրջանում անչափահասների կարիքները բավարարելու համար։

«Հայաստան» հիմնադրամը շարունակում է աջակցել Լիբանանում գործող հայկական կրթական հաստատություններին

«Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը հերթական ֆինանսական աջակցությունն է ցուցաբերել Լիբանանի հայ կրթական հաստատություններին` Լիբանանի հայ համայնքին տրամադրվող շարունակական օգնության ծրագրի շրջանակում:

Հայաստանը շուրջ 30 տոննա մարդասիրական բեռ կուղարկի Գազայի բնակիչներին

Հայաստանի Հանրապետությունը մարդասիրական օգնություն կուղարկի Գազայից տեղահանված և Ռաֆահի անցակետում հաստատված, ծանր սոցիալ-տնտեսական վիճակում հայտնված բնակիչներին։

Ռազմական

Հայաստանը մնում է ՀԱՊԿ-ի դաշնակիցը. գլխավոր քարտուղար

Հայաստանը շարունակում է մնալ ՀԱՊԿ-ի դաշնակիցը, միևնույն ժամանակ, կազմակերպությունը Հայաստանի ղեկավարության կողմից քաղաքական սթափություն է ակնկալում:

Հայաստանի պաշտպանության նախարարը պաշտոնական այցով մեկնել է Իրան

Հայաստանի պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի գլխավորած պատվիրակությունը մարտի 6-ին պաշտոնական այցով մեկնել է Իրանի Իսլամական Հանրապետություն։

Հայ-ադրբեջանական սահմանին օպերատիվ իրավիճակը հարաբերական կայուն է․ Էդվարդ Ասրյան

Հայ-ադրբեջանական սահմանին օպերատիվ իրավիճակը գնահատվում է հարաբերական կայուն։

ՊՆ վարչական համալիրում տեղի է ունեցել Նիկոլաոս Դենդիասի դիմավորման հանդիսավոր արարողությունը

ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը մարտի 4-ին ընդունել է պաշտոնական այցով Հայաստանի Հանրապետություն ժամանած Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարար Նիկոլաոս Դենդիասին։

Տեսանյութեր

ավելին
Search