Սահմանադրական փոփոխություններ՝ անցում կառավարման խորհրդարանական մոդելին և 100 տոկոսանոց համամասնական ընտրակարգ. այս թեման, առայժմ ոչ հրապարակային՝ ներքին քննարկումների մակարդակում քննարկվում է նաև Լեռնային Ղարաբաղի քաղաքական–հասարակական շրջանակներում։
Սահմանադրական փոփոխություններ և 100%-անոց համամասնական ընտրակարգ. ինչպես են դրան վերաբերվում ԼՂՀ-ում
Սահմանադրական փոփոխություններ՝ անցում կառավարման խորհրդարանական մոդելին և 100 տոկոսանոց համամասնական ընտրակարգ. այս թեման, առայժմ ոչ հրապարակային՝ ներքին քննարկումների մակարդակում քննարկվում է նաև Լեռնային Ղարաբաղի քաղաքական–հասարակական շրջանակներում։
Ինչպես տեղեկացնում է «Արցախպրես»-ը, Լեռնային Ղարաբաղի վարչապետ Արա Հարությունյանը Tert.am-ի հետ զրույցում հղում անելով նրան, որ ղեկավարում է «Ազատ հայրենիք» կուսակցությունը, նկատեց, որ ձեռնպահ կմնա իր տեսակետը ներկայացնելուց:
«Սակայն առաջիկայում պարզ է լինելու, մենք էլ կարտահայտվենք, կասենք մեր կարծիքը՝ ինչպես ենք տեսնում»,- ասաց Արա Հարությունյանը, ով հարցին, թե նման խնդիրները հասունացա՞ծ էին Ղարաբաղում, թե սա հայաստանյան փորձի ընդօրինակում է, ԼՂՀ վարչապետը նկատեց, թե Հայաստանը ոչ մի կապ չունի և ԼՂՀ–ում միշտ էլ նման քննարկումներ եղել են։
«Խորհրդարանում պարբերաբար լինում են նման քննարկումներ, մանավանդ Դաշնակցությունն է այդ հարցը բարձրացնում՝ 100 տոկոսով համամասնական և պառլամենտական մոդելը: Եվ, դա, կրկնում եմ, ոչ մի կերպ չի առնչվում այսօր Հայաստանում իրականացվող այդ բարեփոխումների հետ»,– վստահեցրեց նա:
Հիշեցնենք, որ կիսանախագահական, նախագահական մոդելի կողմնակիցները մշտապես Հայաստանի պարագայում առաջ են տարել այն թեզը, որ սառեցված հակամարտություն ունեցող երկրում պետք է ուժեղ նախագահական ինստիտուտ՝ միանձնյա որոշումների ընդունման առումով: Բնականաբար, այս թեզը տարածվում է նաև Լեռնային Ղարաբաղի վրա:
Արա Հարությունյանը համաձայնեց այս մասին հարցին ևս պատասխանեց՝ նկատելով.«Մենք պատերազմը երբ որ հաղթել ենք, նախագահական ինստիտուտ չի եղել, պառլամենտական է եղել: Եվ Իսրայելի օրինակն էլ կարող եմ բերել, որ պառլամենտական երկիր է և մշտապես գտնվում է պատերազմի մեջ: Բայց թույլ տվեք սրանով սահմանափակվենք»:
Լեռնային Ղարաբաղի ընդդիմադիր «Ազգային վերածնունդ» կուսակցության նախագահ Հայկ Խանումյանը, Tert.am-ի հետ զրույցում դեմ արտահայտվեց կառավարման խորհրդարանական մոդելին՝ հիշելով. «Պատերազմի սկզբից Արցախը խորհրդարանական պետություն էր, և այն ժամանակ բավականին դժվար էին ընդունվում որոշումները և միայն իշխանության կենտրոնացումը թույլ տվեց դուրս գալ ճգնաժամերից, հատկապես Արթուր Մկրտչյանի (ԼՂՀ առաջին նախագահը – Tert.am) մահից հետո, երբ մի քանի ամիս շարունակ չէր հաջողվում խորհրդարանի նախագահ ընտրել և, փաստորեն, քաղաքական ճգնաժամ էր և միայն իշխանության կենտրոնացումը թույլ տվեց հաղթահարել ճգնաժամերը և երկու ճակատում հաղթանակ ունենալ»:
Հայկ Խանումյանն, ի ամփոփում, նշեց, որ ձևերից կախված չէ, երկիրը ժողովրդավարակա՞ն է, թե ոչ: Նա , որպես փոքր ու քիչ ֆինանսական ռեսուրսներ ունեցող կուսակցության նախագահ ձեռնտու է համարում 100 տոկոսանոց ընտրակարգը, բայց, այնուամենայնիվ, որոշակի վերապահումներ ունի:
«Ես կարծում եմ, որ 100 տոկոս համամասնականի դեպքում ներկայացուցչականության սկզբունքը խորհրդարանում պակասում է: Այսինքն՝ խորհրդարանը բացի օրենսդիր ու վերահսկող ֆունկցիաների, նաև ներկայացուցչական ֆունկցիա է կատարում, և այս դեպքում այդ ֆունկցիան դուրս է մղվում: Ես կարծում եմ, որ ժողովուրդը ունի օրենսդիր մարմնում մեծամասնական ընտրակարգով պատգամավորներ ընտրելով՝ ներկայացուցիչներ ունենալու իրավունք»,- ամփոփեց նա:
ԼՂՀ խորհրդարանի անկախ պատգամավոր Վահան Բադասյանը , էլ նշելով, որ «օֆիցիալ քննարկումներ դեռ չկան», մանրամասնեց, որ Ընտրական օրենսգրքի փոփոխվող տարբերակում նախատեսված փոփոխությունների օրենսդրական փաթեթը դեռ ներկայցված չէ խորհրդարան:
Վահան Բադասյանն օրինակ՝ կողմ է սահմանադրական փոփոխությունների, քանի որ ասաց.«Որպեսզի երկիրը լինի դեմոկրատական, պետք է 100 տոկոսանոց համամասնական ընտրակարգ: Ես համաձայն եմ դրան»:
Ինչ վերաբերում է կառավարման մոդելին, ապա նա նկատեց, որ ամեն դեպքում իշխանությունը պետք է հավասարակշռված լինի: