ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, սեպտեմբերի 17, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: «Արցախպրես»-ի  թղթակցի   հաղորդմամբ՝    միջոցառմանը   բացման  խոսքով  հանդես  է  եկել    գիտաժողովի   կազմակերպիչ  Վահան  Բաբախանյանը:Նա   ասել   է, որ   գիտաժողովը    մեկնարկել  է  Երևանում  սեպտեմբերի   14-ին:

Նրա  խոսքով՝   գիտաժողովին   Ռուսաստանի  Դաշնությունից,  ԱՄՆ-ից, ՀՀ-ից  և  ԱՀ-ից    մասնակցում է  30   հոգի. նրանք  ներկայացել  են  զեկույցներով:

Ըստ   Վ.  Բաբախանյանի՝    գիատաժողովի   նպատակն  է, որպեսզի     1918  թվականի  Բաքվի     կոտորածները  որակել   որպես   ցեղասպանություն: 

«Այս  տարի     սեպտեմբերին   մենք   նշում   ենք  Բաքվում     տեղի  ունեցած      հայերի   ջարդերի  100-ամյակը: Այս  գիտաժողովի   զեկույցները   պետք  է  հրապարակվեն   տարբեր   լեզուներով  և  այն  պետք  է  տարածել  ամենուր, որովհետև  դրանք իրական   փաստեր  են, որոնք    խոսում  են   հայերի  նկատմամբ   կատարված  ցեղասպանության  մասին»,-մասնավորապես   ասել  է Վ.  Բաբախանյանը:

ԱՀ  Ազգային   ժողովի    փոխնախագահ   Վահրամ  Բալայանը,  ԱՀ    իշխանությունների  անունից    ողջունելով      գիտաժողովի  մասնակիցներին,   ասել  է, որ  թեման   արդիական  է,  և գաղտնիք  չէ,   որ  այսօր  պատերազմը  ոչ  միայն   ռազմի   դաշտում  է, այլև    քարոզչության  ոլորտում,  և  այստեղ  ևս  պետք   է   մեզ  դրսևորենք  ըստ  արժանվույն:

Վ.  Բալայանն  ասել է, որ   ուրախալին  այն  է, որ   նման   գիտաժողովներին     իրենց  մասնակցությունն  են     բերում  Հայաստան-Արցախ-Սփյուռք  եռամիասնությունը:

Գիտաժողովին   Վ.  Բալայանը  հանդես  է  եկել    «1920  թվականի   մարտի  23-ին  Շուշիի   հայության    ջարդերը   և  դրանց  հետևանքները»   թեմայով  զեկույցով, որում   մասնավորապես   ասել  է. «Մուսավաթական  Ադրբեջանի   ցեղասպանական      ծրագրերի   շրջանակներում  1920  թվականի   մարտի   23-ին  հիմնահատակ    կործանվել  է    դարերի   ընթացքում     հայ   մարդու  արարումի  ուժով    ստեղծված    Անդրկովկասի  երբեմնի մարգարիտ  հանդիսացող    բերդաքաղաք  Շուշին: Ոչ միայն    հայ  ժողովրդի,   այլև   տարածաշրջանում  ապրող  մյուս  քաղաքակիրթ   ժողովրդների  համար  էլ  հայոց  Շուշին  մեկ   օրվա   ընթացքում  վերափոխվել  և    դարձել   է    դաժանության  և   մարդատյացության  խորհրդանիշ: Բարեբախտաբար,    Արցախյան    շարժումը   Շուշին  ազատեց   դժոխային  այդ  գերությունից»:

Արցախի   գիտական   կենտրոնի   տնօրեն     Ստեփան   Դադայանի   խոսքով    էլ   գիտաժողովի  աշխատանքը,    ըստ  ընտրված  թեմատիկայի, արդիական  է  մի  քանի  տեսանկյունից, հատկապես, որ  նրա    մասնակիցները   կարևորել են   միջոցառման   երկրորդ  մասն  անցկացնել   Արցախում՝  դրանով  ընդգծելու  համար  միջազգային    գիտաժողովի   քաղաքական    մեծ  նշանակությունը: 

Խոսելով   գիտաժողովի  թեմայի  մասին՝    Ս.  Դադայանն ասել  է, որ   Ադրբեջանը, որպես  երիտթուրքերի  և   մուսավաթների   համատեղ   ջանքերով   հորինված   և  ստեղծված  արհեստական   քաղաքական    գոյացում, այն իր    նորամուտը  1918  թվականի   սեպտեմբերին   նշանավորել  է   հայերի  հսկայական    կոտորածներով:

«Բաքուն   ցանկություն   է   ունեցել  տիրանալ  հայության  կողմից    դարեր   շարունակ  ստեղծած    հոգևոր  և  նյութական    պատմական  հարստությանը:  Եթե  նախկինում   Ադրբեջանի  ղեկավորությունը    հերքել  է   հայերի   նկատմամբ  այս   հանցագործությունների   կազմակերպման  իր  մասնակցությունը, ապա  այսօր   այդ  պետության   նախագահը   բացեիբաց    հայտարարում  է     նոր   ջարդեր    սկսել  այժմ  արդեն  ինքնիշխան  երկու  հայկական   պետությունների  նկատմամբ»,-ավելացրել    է  Ս.  Դադայանը: 

Գիտաժողովին   կարդացվել    են  նաև    Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի Միացյալ Թագավորության լորդերի պալատի անդամ   բարոնուհի  Քերոլայն  Քոքսի   և   հայ  գենի    պապանման    ֆոնդի    նախագահ   Հռիփսիմե   Թամազյանի       շնորհավորական    ուղերձները:

Գիտաժողովին  մասնակիցները     հանդես  են  եկել   նաև  հարցադրումներով: