ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 13 դեկտեմբերի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ:  «Արցախպրես»-ի  թղթակցի  հետ  զրույցում ԱՀ  վիճակագրության  պետական  խորհրդի  անդամ  Իրինա  Ավանեսյանն ասել  է, որ  2014  թվականից  ի  վեր  ԱՀ  ազգային  վիճակագրության  ծառայությունը  լուրջ  քայլեր  է  ձեռնարկել    հանրապետության  աղքատության  մակարդակի  գնահատման  ուղղությամբ:

Նրա  խոսքով՝  կատարված հետազոտության  արդյունքում ձևավորվել  է  նվազագույն  պարենային  զամբյուղ, ինչպես  նաև  պարենային  և  ոչ  պարենային  ապրանքների  ու  ծառայությունների  արդիական  տեսակարար   կշիռները: Այդ  նվազագույն     պարենային  զամբյուղը  կիրառվել  է ծայրահեղ  (պարենային)  և  ընդհանուր  աղքատության  գծերը  հաշվարկելու  համար:

«Տնային  տնտեսությունների  կենսապայմանների  ամբողջացված  հետազոտության  ընտրանքում  2017  թվականին  ընդգրկվել  է 105  բնակավայր, որից  9-ը՝ քաղաքային,  96-ը՝ գյուղական: Տարվա  ընթացքում   հետազոտվել  է 1620 տնային  տնտեսություն, որից  756-ը՝  քաղաքային    բնակավայրերում, 864-ը՝ գյուղական: Յուրաքանչյուր  ամիս հետազոտվել  է  135  տնային  տնտեսություն, որից  63-ը՝  քաղաքային,  72-ը՝ գյուղական  բնակավայրերում: 2017 թվականին  հարցազրուցավարներն  այցելել    են  3433  հասցե, քանի  որ տարբեր  պատճառներով  ընտրանքում  ընդգրկված  տնային  տնտեսություններում հետազոտություն  չի  անցկացվել: Պատճառներից  մեկն  էլ  հանդիսանում  է հետազոտությանը մասնակցելուց  հրաժարման  դեպքերը, որի  տեսակարար  կշիռը  ընդամենն  այցելած  հասցեների  նկատմամբ  կազմել  է 5,6%»,-ասել  է  Ի. Ավանեսյանը:

Ըստ   ոլորտի  պատասխանատուի՝  տնային տնտեսությունների ուսումնասիրման ծրագրի  2017  թվականի  արդյունքներով   հանրապետության   բնակչության   78,4 %-ը եղել  է ոչ աղքատ, 21,6 %-ը՝ աղքատ, որից 6,1 %-ը՝ ծայրահեղ աղքատ:  Աղքատ  են  գնահատվել  նրանք, ում  սպառումը  մեկ  չափահաս   անձի  հաշվով  ցածր  է  եղել աղքատության  ընդհանուր  գծից, ծայրահեղ աղքատ  են  գնահատվել նրանք, որոնց  սպառումը  մեկ  չափահաս  անձի  հաշվով  ցածր  է  եղել  աղքատության  պարենային  գծից: 

«Աղքատության  պարենային  գծի  արժեքը  կամ  նվազագույն  պարենային  զամբյուղի  արժեքը   2017  թվականին  գնահատվել  է 23 հազար  745  դրամ: Այս  ցուցանիշը  հաշվարկվում  է մեկ  շնչի  հաշվով, հիմնվելով  մեկ  օրվա  համար  մեկ  շնչի  համար  սահմանված  կալորիականության՝  2232  կկալ  արժեքի  վրա: Աղքատության  գծի  արժեքը  անցած  տարի   գնահատվել  էր  մեկ  ամսվա համար մեկ  չափահաս  անձի  հաշվով  35 հազար  121  դրամ: 2017 թվականին  ծայրահեղ    աղքատ  է  գյուղական   բնակչության   8 %-ը: 2016  թվականի  համեմատ  2017  թվականի գյուղական  բնակավայրերում  աղքատության  մակարդակը  իջել  է  6 տոկոսային կետով, այդ  թվում՝  ծայրահեղ  աղքատության մակարդակը՝ 1,5  տոկոսային կետով, իսկ  քաղաքային բնակավայրերում  այդ  ցուցանիշն  աճել  է  2,9-ով, այդ  թվում՝  ծայրահեղ  աղքատությունը՝  1,6 տոկոսային  կետով»,-մանրամասնել  է   Ի.  Ավանեսյանը:

Ըստ  հետազոտության  արդյունքների,  2017  թվականի  կենսաթոշակները, որպես  եկամտի  աղբյուր, նշել  է  հարցվածների  56,1  %-ը, երեխայի  ծննդյան  և  խնամքի  հետ  կապված  նպաստները՝ 10,3 % -ը,  2  տարեկանից  բարձր  երեխաներին  տրվող  նպաստը՝ 6,1%-ը,   այլ  նպաստները՝  ներառյալ  արտոնությունները՝ 8,9 %: Սոցիալական  նպաստների  և  կենսաթոշակների  համար  ԱՀ  պետական  բյուջեից  2017  թվականին  հատկացվել  է 21,4  մլրդ  դրամ  կամ  ՀՆԱ-ի  7,8 %-ը: Ամենամեծ  սոցիալական  տրանսֆերտները  կենսաթոշակներն են, որոնք  ներառում  են տարիքային, զինվորական  և  սոցիալականը:

Այն  հարցին՝  ամսական  մեկ  շնչի  հաշվով  որքան  գումար  է անհրաժեշտ  լավ  և   շատ  լավ  ապրելու կամ  գոյատևելու  համար, հարցման  մասնակիցները  պատասխանել են, որ  շատ   լավ  ապրելու համար  անհրաժեշտ  է 493  հազար  73  ՀՀ  դրամ  կամ  1023  դոլար, լավ  ապրելու  համար՝  190  հազար  605 դրամ կամ  395  դոլար, գոյատևելու  համար՝ 43  հազար 96  դրամ կամ 89  դոլար:

ԱՀ   վիճակագրության  պետական  խորհրդի  անդամը  նշել  է նաև, որ   աղքատության  հաղթահարման  համար  ԱՀ-ն  անհրաժեշտ  է 3.3  մլրդ  դրամ  կամ համախառն  ներքին  արդյունքի   (ՀՆԱ)  1,2 % կազմող  գումար՝  ի լրումն  սոցիալական    աջակցության  համար  արդեն  իսկ   հատկացված միջոցների, ենթադրելով, որ   սոցիալական  աջակցությունը  բարձր  հասցեականությամբ  կտրամադրվի  միայն  աղքատներին: