Այս տարվա հունիսից մինչև օգոստոս «Տողի մելիքական ապարանք» պատմամշակութային արգելոցի տարածքում իրականացվել են պեղումներ:
«Տողի մելիքական ապարանք» պատմամշակութային արգելոցի տարածքում հայտնաբերվել են արծաթե մետաղադրամներ
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 18 սեպտեմբերի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: Արգելոցի տարածքում պեղումներ իրականացնող «Պատմական միջավայրի պահպանության պետական ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի գիտական գծով փոխտնօրեն, պատմական գիտությունների թեկնածու Նժդեհ Երանյանը «Արցախպրես»-ի թղթակցի հետ զրույցում ասել է, որ իրենց պեղումների նպատակը եղել է մելիքական տապանատան հայտնաբերումը, վերականագնումը, ընդհանուր ուսումնասիրությունը. այդ ամբողջ ծրագիրը ֆինասավորել է «Արդշինբանկ» ՓԲԸ-ն:
Տեղանքում աշխատել է «Պատմական միջավայրի պահպանության պետական ծառայություն» ՊՈԱԿ-ը: Պեղումների աշխատանքներին ներգրավել ենք Երևանից հրավիրված մարդաբան Հասմիկ Սիմոնյանին և ճարտարապետ Մանուշակ Տիտանյանին:
Ն. Երանյանի խոսքով՝ իրենք նպատակ ունեին հայտնաբերելու Մելիք Եգանի և մի քանի այլ մելիքների, մասնավորապես, Մելիք Արամի, Եսայիի, ովքեր Մելիքի որդիներն են և Մելիք Եգանի հոր՝ Ղուկաս Վարդապետի թաղումների հստակ վայրը:
«Տապանաքարերը տեղաշարժված են եղել, և մենք պեղումներն իրականացրել ենք, որ գտնենք թաղվածների ճիշտ վայրը: Արդյունքում՝ մենք Սուրբ Հովհաննես եկեղեցու հարավ-արևմտյան հատվածում վավերագրել ենք քառակուսի հատակագծով տնտեսական նշանակության մի սենյակ, որի մեջ հայտնաբերել ենք 18-րդ դարում Արցախում ձուլված 170 արծաթե մետաղադրամ, որոնք ուսումնասիրվել են դրամագետ Արամ Վարդանյանի կողմից:
Ուսումնասիրություններից պարզվել է, որ գտածոնների մի մասը ձուլվել են Գանձակում և Պարսկաստանում. կան նաև 3 այլ դրամներ ևս, որոնք չեն գործածվել այս տարածքում, բայց հայտնվել են դրամների մեջ»,-մանրամասնել է Ն. Երանյանը և տեղեկացրել, որ պեղումների ընթացքում իրականացրել են նաև տեղագրական հանույթ:
Ն. Երանյանի խոսքով՝ եկեղեցու հարավ-արևելյան հատվածում՝ ուղղանկյուն երկայնական հատակագծով մի կառույց են հայտնաբերել, որտեղ շուրջ 1 տասնյակ թաղումներ է բացահայտվել. որը թաղումների խտության առումով մի փոքր անտրամաբանական էր:
«Մարդաբանը շատ խորն ուսումնասիրել ու ճշտել է թաղված մարդկանց սեռն ու տարիքը, նրանց որոշ հիվանդությունները:
Պարզվել է, որ բոլորն էլ 20-45 տարեկան տղամարդիկ են եղել, և նրանք բոլորն էլ թաղված են քրիստոնեական կարգով: Այլ մանրամասներ ճշտելու համար հարկավոր է շարունակել հետազոտությունները: Մենք ներկայումս պատրաստվում ենք դրանք ուղարկել անալիզի, որպեսզի հստակեցվի նաև թաղումների ժամանակաշրջանը: Պեղումների ընթացում եկեղեցու հարավային բակում շուրջ 50 տապանաքար է հայտնաբերվել, որոնցից մի քանիսն էլ մելիքական ընտանիքի այլ անդամներինն է:
Այսպիսով, չնայած եկեղեցու տարածքում պեղումների աշխատանքները հիմնականում ավարտված են, բայց հետազոտությունները դեռ պիտի շարունակվի»,-ավելացրել է Ն. Երանյանը:
