Աշխարհը պետք է պատրաստ լինի գլոբալ համաճարակին, ինչպես բանակը՝ պատերազմին։
Աշխարհը պետք է պատրաստ լինի գլոբալ համաճարակին, ինչպես բանակը՝ պատերազմին․ Բիլ Գեյթս
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, մայիսի 10, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: Այս մասին հայտնել է Microsoft ընկերության հիմնադիր Բիլ Գեյթսը՝ ելույթ ունենալով Բոստոնում Նոր Անգլիայի բժշկական ամսագրի ամենամյա ապրիլյան դասախոսության ժամանակ, գրում է «Forbes Ռուսաստան» ամսագիրը։ Նրա խոսքով՝ անցած դարում հազարավոր կյանքեր խլած համաճարակները մեր օրերում կարող են միլիոնավոր մարդկանց կյանքեր խլել, փոխանցում է News.am–ն։
«Հաշվի առնելով, որ անընդհատ նոր ախտածիններ են հայտնվում, կենսաբանական ահաբեկչության հավանականությունը աճում է, իսկ հաշվի առնելով, որ մի վայրից մյուսը տեղափոխվելը հիմա շատ ավելի հեշտ է, աճում է նաեւ մահացու համավարակի հավանականությունը, ու դա կարող է տեղի ունենալ հենց մեր օրերում»,- ասել է նա։
Օրինակ, իսպանական գրիպը, որի համավարակը 100 տարի առաջ է բռնկվել, ընդամենը հինգ շաբաթում խլել է 675 հազար ամերիկացիների կյանք։ 1918-ի վերջին արդեն 50 մլն մարդ էր մահացել իսպանական գրիպից։ Եթե հավատանք Վաշինգթոն նահանգի Համաճարակաբանության մոդելավորման ինստիտուտի ներկայացրած տվյալներին, ապա մեր օրերում նման հիվանդության տարածման դեպքում կես տարում մոտ 33 մլն մարդ կմահանա։
Գեյթսը խոստովանել է, որ հավասարակշռությունը հեշտ է խախտել. «Երբ մենք հոլիվուդյան տրիլերներ ենք դիտում, ապա մտածում ենք, որ մեր աշխարհը, կարծես, լիովին պատրաստ է պաշտպանվել մահացու ինֆեկցիաներից: Սակայն իրականում ինֆեկցիոն հիվանդությունների խոշոր բռնկումների ժամանակ առողջապահության սովորական ենթակառուցվածքը բավականին արագ փլուզվում է: Սա հատկապես արդիական է աղքատ երկրների համար»:
Գեյթսը հանրությանը կոչ է արել համատեղ համակարգել աշխարհում նման աղետների կանխարգելմանն ուղղված միջոցառումները ու նշել է, որ դրա համար պահանջվում է վաղ հայտնաբերման համակարգ, ավելի կատարյալ գիտական բազա ու արագ արձագանքման համակարգ։
Միլիարդատերը հայտնել է, որ տվյալ ուղղություններով արդեն մի քանի նախագիծ է մշակվում։ Անցած տարի ստեղծվել է Համաճարակաբանական սպառնալիքներին նախապատրաստվելու ոլորտում մշակումների հարցերով կոալիցիա։ Նախաձեռնությունը 630 մլն դոլարի չափով ֆինանսավորում է ներգրավել, դրա նպատակն է լինելու ստեղծել անհրաժեշտ հետազոտական ու տեխնոլոգիական բազա, որպեսզի նոր պատվաստանյութերը մշակվեն ոչ թե մի քանի տարվա, այլ մի քանի շաբաթվա ընթացքում։ Իլայա ու Էդիտ Բրոուդի անվան գիտական կենտրոնը ու Բերքլիի Քալիֆորնիայի համալսարանը համատեղ աշխատում են Զիկա վիրուսի ու դենգե տենդի հայտնաբերման անալիզների նոր տեսակների վրա՝ կարճ պալինդրոմային կլաստերային կրկնությունների հիման վրա, նաեւ մշակում են արագ անալիզի ձեւեր՝ հղիության թեստերի նման։
Գեյթսի կարծիքով՝ «աշխարհը պետք է պատրաստ լինի համաճարակին, ինչպես բանակը՝ պատերազմին»։ Նա նաեւ կոչ է արել զինվորականների ու կամավորների պահուստային կորպուս ստեղծել, որոնց կսովորեցնեն անհրաժեշտության դեպքում օպերատիվ պայքարել հիվանդության տարածման դեմ։ Գեյթսը կառավարությանը խորհուրդ է տվել դեղամիջոցների արտադրման ու դեղագործական ընկերությունների ծախսերի փոխհատուցման մասին համաձայնագրեր կնքել, իսկ նման դեղամիջոցների հաստատման համար հայտերի դիտարկման ժամկետները՝ կրճատել։
Իր ելույթի ժամանակ Բիլ Գեյթսը հայտնել է այն մասին, որ հատուկ գրիպի դեմ պայքարի համար Բիլ ու Մելինդա Գեյթսերի բարեգործական հիմնադրամը Google ընկերության համահիմնադիր Լարի Փեյջեմի հետ համատեղ հիմնել է 12 մլն դոլարի չափով դրամաշնորհ այն գիտնականների համար, որոնց կհաջողվի ստեղծել գրիպի դեմ ունիվերսալ պատվաստանյութ։ Գեյթսերի հիմնադրամը արդեն համագործակցում է այլ կազմակերպությունների հետ, օրինակ՝ Մերիլենդ նահանգում գտնվող Ալերգիկ ու ինֆեկցիոն հիվանդությունների ուսումնասիրության հարցերով դաշնային ինստիտուտի։ Այդ հաստատության գիտնականները իրականացնում են մի դեղամիջոցի փորձարկումներ, որը հաջորդ տարի, ամենայն հավանականությամբ, կփորձարկեն մարդկանց վրա։ Միլիարդատերը վստահեցրել է․ «Ինչպես ես ասում էի սկզբից եւեթ՝ ես անուղղելի լավատես եմ ու դրա համար էլ հույս ունեմ, որ մենք կկարողանանք պատրաստվել հաջորդ խոշոր համաճարակին»։
