Հայաստանի արտաքին առեւտրաշրջանառության կտրուկ անկումը (ընթացիկ տարվա հունվար-փետրվարին՝ 27.7%) պաշտոնական վիճակագրությունը բացատրում է Եվրասիական տնտեսական միության երկրներից «տվյալների ոչ լիարժեք հավաքագրմամբ»:
Հայկական կոնյակն ու ռուսաստանցիների գնողունակությունը
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 26 ՄԱՐՏԻ, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ։ NEWS.am-ի փոխանցմամբ՝ նախ հիշեցնենք, որ անցյալ տարի ալկոհոլային թունդ խմիչքների արտահանումը չնայած գրեթե 23 մլն դոլարով կրճատվել է, ամեն դեպքում, այն մեր երկրի համար տպավորիչ գումար է կազմել՝ 165 մլն դոլար (դրանից Ռուսաստանի մասնաբաժինն ավելի քան 80% է): Մեր արտահանման վարկանիշում այդ ապրանքը պահպանել է երկրորդ տեղը (առաջին հորիզոնականում պղնձի հանքաքարն ու խտանյութն են): Սակայն մեր հյուսիսային հարեւանի տնտեսությունում իրավիճակի հետագա վատթարացման դեպքում կոնյակի արտահանման անկումը կարող է զգալիորեն ավելանալ:
Ռուսաստանում մարտ ամսվա անցած երեք շաբաթների ընթացքում գնաճը տարեկան կտրվածքով կազմել է 16.7%: Փետրվարի պաշտոնական տվյալների համաձայն, իրական աշխատավարձը տարեկան կտրվածքով կրճատվել է գրեթե 10%-ով: Նշված ամսվա ընթացքում ռուսաստանցիների միջին ամսական անվանական աշխատավարձը (այսինքն՝ պարտադիր հարկերով) կազմել է 30.6 հազար ռուբլուց քիչ ավելի:
Այս ցուցանիշը հաշվարկելով մեր արժույթով՝ հաշվի առնենք, որ ռուսական ռուբլին Հայաստանում մեկ տարվա ընթացքում գրեթե 1.6 անգամ թուլացել է: Անցյալ տարվա փետրվարի փոխարժեքով ռուսական ներկայիս միջին աշխատավարձը կկազմեր գրեթե 335 հազար դրամ: Իսկ ահա ընթացիկ տարվա փետրվարի փոխարժեքով՝ 229 հազար դրամից պակաս:
Համարվում է, որ սպառողական ծախսերում որքան քիչ է սննդի ծախսերի մասնաբաժինը, այնքան բարձր է կենսամակարդակը: Ռուսաստանում, անցյալ տարվա II եռամսյակի տվյալներով, այդ ցուցանիշը հավասար էր 28.5%-ի, իսկ այս տարի կրճատվել է 3.2 տոկոսային կետով: Համեմատության համար. Հայաստանում սննդամթերքի համար ծախսվում է ընտանեկան բյուջեի գրեթե կեսից ավելին:
Ինչ վերաբերում է կոնյակին, ապա ներկայացնենք դրա գները Ռուսաստանի «հարուստ» մայրաքաղաքում: Օրինակ՝ մոսկովյան առեւտրի ցանցերից մեկը 0.7 լիտրանոց հայկական հինգ աստղանի կոնյակն առաջարկում է 1.400 ռուբլիով, իսկ «Դվին» կոնյակը՝ գրեթե 6.000 ռուբլիով (երկուսն էլ Երեւանի կոնյակի գործարանի արտադրանքն են):
25 տարեկան «Մակար» կոնյակի գինը (МАР ընկերության արտադրանք) 13.200 ռուբլի է: Այս ցանցում, իհարկե, ավելի էժան հայկական կոնյակներ էլ կան: Ասենք, 250 մլ-անոց հինգ աստղանի կոնյակ՝ 500 ռուբլիով:
Իսկ ինչպե՞ս են աշխատավոր ռուսաստանցիները մինչեւ հիմա հաղթահարում երկնիշ գնաճը: Սպառողական ծախսերում յուրօրինակ «մեղմացուցիչ» կա, որը թույլ է տալիս ժամանակավորապես մարել սննդամթերքի գների աճը: Իրական ընտանեկան բյուջեի նվազման չափով կրճատվում են խնայողությունների ծախսերը, «շռայլության» ապրանքները, այնուհետեւ՝ երկրորդական ապրանքներն ու ծառայությունները: Շրջանն ավարտվում է սննդի ծախսերի տնտեսմամբ: Իսկ մինչ այդ՝ «վնասակար սովորույթների» ապրանքների, առաջին հերթին՝ ծխախոտի եւ ալկոհոլի:
Մինչ այդ, Ռուսաստանի վարձու աշխատողների կենսապայմանները շարունակում են վատթարանալ. պաշտոնական գնահատականներով, 2015 թվականին իրական աշխատավարձի նվազումը կկազմի 9.6%: Հաշվի առնենք, որ ռուսաստանցիների եկամուտների երկու երրորդն ապահովում է հենց աշխատավարձը (Հայաստանում՝ կեսից քիչ ավելին, առանց հաշվի առնելու «հարուստների» աստղաբաշխական եկամուտները):
Եզրակացությունը միանշական է. ընթացիկ տարում թանկարժեք ալկոհոլային խմիչքների, այդ թվում՝ հայկական կոնյակի պահանջարկը կկրճատվի: Դրան կնպաստի նաեւ ընթացիկ տարվա փետրվարի 1-ից Ռուսաստանի օղու նվազագույն մանրածախ գնի նվազումը. 1 շշի գինը 220-ից հասցվել է 185 ռուբլու:
