Այս քառօրյա պատերազմը ևս ցույց տվեց, որ չի կարող լինել վերադարձ նախկին կարգավիճակին ու սահմաններին:
Վերադարձ անցյալին չի կարող լինել, քանի որ Ադրբեջանը ցույց տվեց, որ եթե միջուկային զենք ունենար, դա էլ կկիրառեր. Դ. Բաբայան
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 11 ապրիլի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: Tert.am-ին հայտնեց Արցախի Հանրապետության Նախագահի մամուլի խոսնակ Դավիթ Բաբայանը։
«Եթե նրանք միջուկային զենք ունենային, դա էլ կկիրառեին: Այսիքն` եթե ստանան վերահսկողություն ռազմավարական տարածքների նկատմամբ, անպայման կօգտագործեն մեր դեմ, կհարձակվեն, կփորձեն ոչնչացնել մեզ՝ ցեղասպանություն իրականացնել»,– ասաց նա:
Հիշեցնենք, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ռուս համանախագահ Իգոր Պոպովը հայտարարել էր, որ բանակցային սեղանին դրված 3 սկզբունքներից ու 6 տարրերից ամենակարևորը տարածքների վերադարձն է և ԼՂ կարգավիճակը, հարցեր, որոնք միմյանց շաղկապված են:
Այն մեկնաբանելով` Դավիթ Բաբայանն ասաց. «Դրանք սկզբունքներ են, ոչ թե պարտադրվում են, այլ կողմերն ունեն մոտեցումներ: Հիմա. Ադրբեջանը այս հակամարտությունը դիտում է որպես տարածքային վեճ, որը նորմալ չէ: Բայց հիմա իրենք դա են առաջարկում, ի՞նչ է ՄԽ-ն ասի` մենք միայն հայկական առաջա՞րկն ենք ընդունում: Սա դիվանագիտություն է, ուրիշ բան, որ այստեղ չի կարող լինել որևէ պարտադրանք»:
Արցախի Նախագահի մամուլի խոսնակն այս համատեքստում հավելեց, որ առավել քան տարօրինակ է, որ Ադրբեջանը հրաժարվում է Ադրբեջանական ԽՍՀ-ի քաղաքական ժառանգությունից, սակայն պահանջում է «իր կողմից ժխտված քաղաքական միավորի սահմանները վերականգնել»:
Ըստ Դավիթ Բաբայանի` ամփոփման այս քառօրյա պատերազմը ևս ցույց տվեց, որ չի կարող լինել վերադարձ նախկին կարգավիճակին ու սահմաններին:
Իսկ անդրադառնալով վերջին երկու օրերին շփման գծում իրավիճակին, նշեց, որ հարաբերական անդորր է, որը պայմանական է: «Նրանք պարբերաբար կրակում են մեր ուղղությամբ, բայց ընդհանուր առմամբ, հրադադարը պահպանվում է»,- ասաց նա:
Հիշեցնենք, որ այսօր հայտնի դարձավ, որ հայկական կողմը ադրբեջանականին է հանձնել 13 մարմին: Դավիթ Բաբայանն այս առնչությամբ հատուկ ընդգծեց. «Ադրբեջանական զոհերի թիվը 2.5 հազար է՝ բանակայինների, իրենք դա չեն հրապարակում: Եվ այն, որ մեր տարածքում քիչ ադրբեջանական դիակներ կան, դա նշանակում է, որ իրենց չի հաջողվել մխրճվել մեր տարածքի խորքը»:
Ինչ վերաբերում է Վարանդայում և Ջրականում ադրբեջանցիների, իբր, արված լուսանկարներին, որոնք արդեն իսկ որակվել են ֆոտոշոփ, Դավիթ Բաբայանը նկատեց, որ դա ադրբեջանցիների սիրած գործիքն է:
Հիշեցնենք, որ Երևանում հրավիրված մամուլի ասուլիսին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ռուս համանախագահը հայտարարեց, որ ինչ-որ մի փուլում Ստեփանակերտը ևս պետք է ներգրավվի բանակցային գործընթացին: Արդյո՞ք այդ «ինչ-որ մի փուլում»-ը հենց այն է, ինչի մասին Ստեփանակերտը խոսում է:
«Մենք միշտ ասում ենք, շարունակելու ենք մնալ այն կարծիքին և այդպես էլ կա, որ առանց Արցախի անհնարին է կարգավորել հակամարտությունը: Հիմա. Ադրբեջանը փորձում է ամեն կերպ թույլ չտալ, որպեսզի վերականգնվի բանակցությունների նախկին ձևաչափը, բայց երբ միջազգային հանրությունն էր ուզում կողմերի միջև հրադադար հաստատել, չգիտես ինչու Արցախն ու Ադրբեջանն էին ստորագրում: Եվ փաստն այն է, որ եթե Ստեփանակերտը հանդիսանում է Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված հակամարտության կողմ, ապա մենք պետք է լինենք նաև բանակցությունների կողմ: Սա տրամաբանական է և ճիշտ: Եվ Արցախի ներգրավվումը՝ որպես խաղաղ կարգավորման լիարժեք կողմ, ուղղակիորեն ամրագրված է 1994 թվականի բուդապեշտյան գագաթնաժողովում: Ուզում եմ ընդգծել, որ սա ընդունել է ԵԱՀԿ-ն ու ընդունվել է կոնսենսուսով: Այսինքն` դրանց կողմ են քվեարկել նաև Թուրքիան, Ադրբեջանը, Մինսկի խմբի անդամ պետությունները»,- ասաց Դավիթ Բաբայանը և հավելեց, որ այդ որոշումը ոչ մեկի կողմից չի բեկանվել:
Ըստ այդմ, ըստ Դավիթ Բաբայանի անփոփման, Արցախը բանակցային գործընթացին պետք է մասնակցի ոչ թե ինչ-որ մի պահի, այլ «սկզբից մինչև վերջ»:
Այսինքն` այնպես չլինի, որ ինչ-որ որոշումներ ընդունվեն, հետո Արցախի կարծիքը հարցնեն: «Արցախը պետք է մտքերի, գաղափարների քննարկմանը մասնակցի՝ սկզբից մինչև փաստաթղթերի մշակում»,- ասաց Դավիթ Բաբայանը:
Հիշեցնենք նաև, որ ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանը գերմանական լրատվամիջոցին տված հարցազրույցում հայտարարել էր, որ Երևանը համապարփակ կարգավորման դեպքում դեմ չէ խաղաղապահների տեղակայմանը նշված տարածքներում: «Համապարփակ կարգավորման դեպքում, սա է ամենից կարևորը, և մենք նույնպես դա ասում ենք: Իսկ խաղաղապահների տեղակայմանը՝ որպես գաղափարի, որևէ մեկը չի կարող դեմ լինել: Բայց մենք ասում ենք, որ խաղաղապահները կարող են տեղակայվել, եթե բոլոր հարցերը կարգավորվեն, չմնա որևէ բաց հարց: Իսկ այդ բոլոր հարցերն են` Արցախը ու Ադրբեջանը միմյանց ճանաչում են որպես անկախ պետություններ, հստակեցվում են սահմանները, լուծվում են բոլոր քաղաքական, ռազմական, մարդասիրական հարցերը: Այսինք` սա շատ հեռավոր ապագայի հարց է»,- հավելեց Արցախի Հանրապետության Նախագահի խոսնակը:
