Հաշվի առնելով 44-օրյա պատերազմի հետևանքով Ադրբեջանի տիրապետության տակ մնացած ՀԷԿ-երի սեփականատերերի վարկային պարտավորությունները պետության կողմից կատարվելու թեմայի շուրջ հանրային ուշադրությունը, Արցախի Հանրապետության դատախազությունը որոշակի ուսումնասիրություններ է իրականացրել այդ ուղղությամբ:
Ի՞նչու են պետության կողմից մարվել օկուպացված տարածքներում մնացած ՀԷԿ-երի տնտեսվարողների վարկերը և ի՞նչ խնդիրներ կան. Գլխավոր դատախազը մանրամասնում է
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 10 փետրվարի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: Այս մասին Արցախի Հանրային հեռուստատեսության հետ հարցազրույցի ժամանակ ասել է ԱՀ գլխավոր դատախազ Գուրգեն Ներսիսյանը:
«Ինչպես հայտնի է պատերազմից հետո մի շարք ՀԷԿ-եր մնացել են Ադրբեջանի վերահսկողության տակ: Հաշվի առնելով, որ դրանք հիմնականում ֆինանսավորվել են վարկային կազմակերպությունների կողմից և բավականին մեծ գումարների մասին է խոսքը, որոշակի խնդիր առաջացավ բանկային համակարգի կայունության, անխափան գործունեության հետ կապված, ինչպես նաև իրավական խնդիրներ ՀՀ-ի հետ: Ի վերջո, Արցախի Հանրապետության կառավարությունը որոշեց իր վրա վերցնել վարկերի այդ պարտավորությունների ֆինանսական ծանրաբեռնվածությունը: Ըստ էության, տեխնիկական առումով սա կատարվեց Արցախի Հանրապետության պետական մարմինների միջոցով, բայց ֆինանսական միջոցներն արդեն ուղղվեցին վարկային կազմակերպություններում պարտավորությունների մարմանը: Այդուհանդերձ, տնտեսվարող սուբյեկտների կողմից այդ պարտավորությունը չդադարեց. այն ուղղվեց Արցախի ներդրումային հիմնադրամին: Իհարկե, կարող ենք ասել, որ սա ձևական բնույթ է կրում, որովհետև գրավի առարկան պահպանված կամ մեր տիրապետության տակ չէ և չկան ֆինանսական միջոցներ տվյալ տնտեսվարող սուբյեկտի մոտ, հետևաբար հիմնադրամին ուղղված այդ պարտավորությունը կմնա անկատար: Բայց մյուս կողմից մենք նաև ունեցանք հանրայնացված դեպքեր կամ հասարակության մեջ շրջանառվող տեղեկություններ, ըստ որի՝ որոշ տնտեսվարող սուբյեկտներ կարողացել են հանել գրավի առարկա հանդիսացող շարժական գույքի մի մասը: Դրանց առնչությամբ առաջիկայում իրավապահ մարմինները պետք է սկսեն օպերատիվ- հետախուզական միջոցներ ձեռնարկել՝ այդ տեղեկությունների իսկությունը հաստատելու կամ բացահայտելու: Ի վերջո, խոսքը վերաբերում է հարյուրավոր միլիոնի հասնող արժեք ունեցող շարժական գույքի, որը ենթադրաբար դուրս է բերվել: Առաջիկայում, իրավապահ մարմինների կողմից բացահայտվելուց հետո, մենք կունենանք հնարավորություն Արցախի ներդրումային հիմնադրամին ուղղել նման չափի գումար»,-մանրամասնել է Գլխավոր դատախազը՝ նկատելով, որ չնայած շատ է խոսվում նաև նման տեղեկությունների մասին, սակայն զարմանալին այն է, որ որևէ մեկի կողմից նման դեպքի մասին հաղորդում չի ներկայացվել:
«Օգտվելով առիթից ուզում եմ նաև դիմել մեր քաղաքացիներին և խնդրել, հորդորել և ինչ-որ տեղ պահանջել, որ եթե ունեն նման տեղեկություններ, ապա պարտադիր ներկայացնեն իրավապահ մարմիններին: Եթե մարդկանց թվում է , թե իրավապահ մարմինները նման դեպքերը բացահայտում են ինչ-որ այլ հրաշագործությունների միջոցով, ապա այդպես չէ՝ ինֆորմացիայի աղբյուր պետք է ունենանք: Իհարկե օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումներն են այստեղ շատ արդյունավետ, բայց բոլոր դեպքերում, եթե մարդ ունի տեղեկություն, առավել ևս այնպիսի, որը ենթադրաբար, հնարավոր է իրավապահ մարմինները չունեն, ապա ցանկալի և պարտադիր է, որպեսզի դրանք ներկայացվեն»,-հավելել է Գլխավոր դատախազը՝ համոզմունք հայտնելով, որ եթե քաղաքացին ունի տեղեկություն և չի հաղորդում իրավապահ մարմիններին, բայց այդ ընթացքում զուգահեռ ինչ-որ դժգոհություններ են ներկայացվում, ապա նման օրինականության, արդարության ձգտւմներն առարկայազուրկ են:
Հարցին, թե նման մեծամասշտաբ գույքի դուրսբերումը չէր կարող աննկատ մնալ, այդ եպքում ինչու՞ է նոր ուսումնասիրվում, Գուրգեն Ներսիսյանը պատասխանեց, որ խոսքը վերաբերում է այն ժամանակահատվածին, երբ 15-օրվա ընթացքում պետք է կատարվեր 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության պայմանները և, բնականաբար, դա մի շրջան էր, երբ երկրում տեղի ունեցող բոլոր գործընթացների նկատմամբ պետական վերահսկողությունը լիարժեք ապահոված չէր: