Եթե ԱՄՆ-ն իսկապես ցանկանում է Մերձավոր Արեւելքն անվտանգ ու կայուն դարձնել, նա պետք է ընդունի, որ այն, ինչ տեղի է ունեցել 1915-ին հայերի հետ, ցեղասպանություն է։
Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը ամերիկյան քաղաքականության կարեւոր քայլ է. Թաներ Աքչամ
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 25 ԱՊՐԻԼԻ, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ։ Այդ փաստի ժխտումը տարածաշրջանը էլ ավելի անկայուն է դարձնում։ Նման տեսակետ է հայտնել Clark University-ից Թաներ Աքչամը, ով զբաղվում է Հայոց ցեղասպանության ուսումնասիրությամբ։
Նա Մերի Ջեյն Ռեյնի հետ գրված համատեղ հոդվածում գրում է. «Ցեղասպանության ժխտման մեկդարյա պրակտիկայից հետո Թուրքիան որոշել է հետաքրքիր խոչամանկության դիմել. Ի պատասխան պնդման, որ Օսմանյան կայսրությունում քրիստոնյաների ցեղասպանություն է տեղի ունեցել, թուրք պաշտոնյաներն ասում են, այդ տարիներին պատերազմ էր, որից տուժել են բոլոր կողմերը։
Հռոմի Պապի հայտարարությունն ու Եվրախորհրդի բանաձեւը կատաղության են հասցրել Թուրքիային։ Թուրքիայի վարչապետ Ահմեդ Դավութօղլուն հայտարարել է, որ «նմանատիպ միակողմանի մեկնաբանությունը» ճանաչում է միայն մեկ կողմի տանջանքները, իսկ մյուս կողմին անտեսում է։ Թուրքիան նաեւ պնդում է, որ հայերը մերժում են իրենց առաջարկը՝ ստեղծել անաչառ պատմական հանձնաժողով, որը կպարզի, թե իրականում ինչ է տեղի ունեցել։
Այս պնդումն, ըստ Թաներ Աքչամի, ամբողջությամբ կեղծավոր է, իսկ այն, ինչ Թուրքիան ասում է աշխարհին, տարբերվում է այն տեղեկատվությունից, որը նա տարածում է երկրի ներսում։ Թուրքիայում կրթական համակարգը մանրամասնորեն «հղկում է» սեփական հասարակության հայացքները «հայկական հարցում», իսկ թուրքական դասագրքերում գրում են, իբր հայերի տեղահանման իրական պատճառն այն է եղել, որ նրանք ավազակախմբեր էին ստեղծում, որոնք հարձակվում էին թուրքական գյուղերի վրա ու սպանում անպաշտպան խաղաղ բնակիչներին։
Այդ դասագրքերի համաձայն, այդ ավազակախմբերը հարձակվում էին նույնիսկ հայերի վրա, որոնք չէին ցանկանում իրենց միանալ, իսկ Օսմանյան Կայսրության կողմից կազմակերպված տեղահանությունները նպատակ ունեին պաշտպանել խաղաղ բնակիչներին, այդ թվում հայերին այդ ավազակախմբերից։
Հետաքրքիր է, որ այդ ամենը պատմում են ոչ միայն թուրք ուսանողներին, այլեւ հայ երեխաներին, որոնք սովորում են Ստամբուլի հայկական դպրոցներում։
Իսկ այն, որ ԱՄՆ-ը հրաժարվում է ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, Թաներ Աքչամի կարծիքով, միայն ամրացնում է Թուրքիայի քաղաքականությունը եւ թույլ է տալիս շարունակել կեղծ տեղեկությունների տարածումը։ Աքչամը նշում է, որ ԱՄՆ-ը շարունակում է այդ ցինիկ քաղաքականությունը ելնելով Թուրքիայում իր շահերից։ Քաղաքական շահերը ստիպում են ԱՄՆ-ին հրաժարվել իր բարոյական դիրքորոշումից։
Աքչամի կարծիքով, ճիշտ չէ իրար հակադրել «ազգային շահերն» ու «բարոյականությունը»։ Մերձավոր Արեւելքում հաջող իրական արտքին քաղաքականություն վարելու համար անհրաժեշտ էէ, որ ազգային անվտանգության քաղաքականության հիմքում ընկած լինեն բարոյական արժեքները եւ պատմական սխալներն ընդունելու պատրաստակամությունը։
Ժխտելով պատմական անարդարությունը, ավտորիտար, ժողովրդավարությունից հեռու Թուրքիան ոչ միայն չի լուծում տարածաշրջանային անվտանգության խնդիրը, այլեւ էլ ավելի է խորացնում այն։
Թաներ Աքչամի խոսքով, եթե ԱՄՆ-ն իկապես ցանկանում է տարածաշրջանն ավելի անվտանգ ու կայուն դարձնել, պետք է ճանաչի, որ 1915-ին ցեղասպանություն է տեղի ունեցել։
