ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 17 դեկտեմբերի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: «Արցախպրես»-ի  թղթակցի  հաղորդմամբ՝  ներկայացնելով  նոր  օրենքի   նախագիծը Գագիկ  Բաղունցն  ասել է, որ    օրենքի  նախագծի  8  գլուխների   26  հոդվածներում  ներկայացված  են  կրոնական  կազմակերպության  սահմանման  մեջ  անհրաժեշտ հստակեցումները, կրոնական   կազմակերպություններին ներկայացվող  պահանջները, փորձագիտական  եզրակացության  հետ  կապված    խնդիրների   կարգավորումը, կրոնական  կազմակերպությունների  պարտականությունները, արգելքներ  կրոնական  կազմակերպության   գործունեության  և  իրավական   հետևանքների  համար  համարժեք   տույժերի   նշանակումը: Օրենքի  նախագծում  ներկայացված  է  կրոնական  կազմակերպության  լուծարման  դեպքերն  ու  կարգը:

«Օրենքի  նախագծի    ուսումնասիրության  արդյունքում  ԱՀ  արդարադատության  նախարարության  կողմից  ներկայացվել  են  22,  ԱՀ  մարդու  իրավաունքների  պաշտպանի  կողմից  10  և  ոստիկանության  պետի  կողմից 7  առաջարկություններ: Առաջարկությունների  էական  մասն  ընդունված  է, համապատասխան  փոփոխությունները  և  ճշտումները  մտցված    են  նախագծի   նոր  տարբերակում:  Օրենքի  ընդունման   անհրաժեշտությունը   պայմանավորված  է այն  հանգամանքով, որ  գործող  «Խղճի  ազատության  և  կրոնական  կազմակերպությունների  մասին»  ԱՀ  օրենքով  սահմանված  չէ  պետականորեն  չգրանցված  կրոնական   միավորումների  կարգավիճակը, իրավունքները և  պարտականությունները, սահմանված  չէ փորձագիտական   եզրակացության կայացման   կարգը, անհրաժեշտ  փաստաթղթերի  ցանկը  և  դրանց   ներկայացման    կարգը:  « Վարչական  իրավախախտումների  վերաբերյալ»  և  «ԼՂՀ  քրեական   օրենսգրքում»  բացակայում  են   «Խղճի  ազատության  և կրոնական կազմակերպությունների  մասին»  օրենքով  սահմանված իրավախախտումների  վերաբերյալ  տույժերը: ԱՀ-ում  գործող  բոլոր  կրոնական  միավորումների  նկատմամբ  օրենքի կիրարկումն  կապահովի  անօրինական  գործողությունների  կանխում՝  համապատասխան  բացատրական աշխատանքների,  իրազեկման  և  տույժի   միջոցների  կիրառմամբ»,-մանրամասնել  է  Գ.  Բաղունցը: 

Ըստ   նախագծի  հեղինակի՝ ԱՀ-ում  գործող  չգրանցված  կրոնական   խմբերը  շարունակում  են  հավաքներ  կազմակերպել, զբաղվել  հոգևոր  քարոզչությամբ, տարածել  բազմաթիվ  քանակությամբ  հոգևոր  գրականություն՝  գրքերի, բրոշյուրների, տեսահոլովակների, խտասկավառակների  տեսքով: Խախտելով  ԱՀ օրենսդրությունը՝  չգրանցված   կրոնական   խմբերը  սպառնում  են  ԱՀ  պետական  և  հասարակական  անվտանգությանը, կարգուկանոնին, քաղաքացիների  առողջությանն  ու  բարոյականությանը, հասարակության  մյուս  անդամների  իրավունքներին  և  ազատություններին: Հաշվի  առնելով  դրանք՝  խնդիր  է  առաջացել  չգրանցված  կրոնական   խմբերին  տալ   կարգավիճակ, սահմանել  նրանց  իրավունքներն  ու  պարտականությունները  և    իրականացնել  անհրաժեշտ  վերահսկողություն   համապատասխան  մարմինների  կողմից:

 

ԱԺ պետական-իրավական մշտական հանձնաժողովի նախագահ  Հովիկ Ջիվանյանն  ասել է, որ  ԱՀ վարչական  օրենսգիրքը այժմ մշակման փուլում է:

«Մենք  չենք  կարող  նման  օրենքներ  քննարկել, մինչդեռ  չունենք  վարչական օրենսգիրք:  Երբ  որ  կընդունենք  վարչական  օրենսգիրք, այդ  ժամանակ   օրենքը  կքննարկենք: Գտնում  եմ,  որ  ներկայումս այս    օրենքի   նախագծի  անհրաժեշտությունը   չկա, քանի որ  ըստ    գործող  Սահմանադրության  41-րդ  հոդվածի  յուրաքանչյուր ոք ունի  մտքի, խղճի ու դավանանքի ազատության  իրավունք»,-մասնավորապես   ասել է Հ.  Ջիվանյանը:

Իսկ  ԱՀ   արդարադատության  նախարար  Արարատ  Դանիելյանի  խոսքով՝  ներկայացված  օրենքի  նախագիծը  պետք  է  համահունչ  լինի  Սահմանադրության    պահանջներին: Սահմանադրության  41-րդ  հոդվածում  հստակ   նշվում  է, թե   ինչ  իրավիճակներում   պետք  է   վերոնշյալ  իրավունքը  սահմանփակվի:

ԱՀ   մշակույթի, երիտասարդության  հարցերի  և  զբոսաշրջության  նախարար  Լեռնիկ Հովհաննիսյանն  էլ  առաջարկել  է օրենքի  լրամշակված   տարբերակը  ներկայացնել   համապատասխան  շահագրգիռ  կողմերին, վարչական   օրենսգրքի  հետ  կապված    խնդիրների  կարգավորումից  հետո  օրենքը  կրկին  դնել    քննարկման, քանի  որ  օրենքի  անհրաժեշտությունը   կա:

ԱՀ մշակույթի, երիտասարդության հարցերի  և  զբոսաշրջության  նախարարության   աշխատակազմի ազգային փոքրամասնությունների և կրոնի հարցերի բաժնի պետ  Աշոտ  Սարգսյանն  էլ  ասել է, որ  1997  թվականին, երբ  որ  ընդունվել  է  նախկին  օրենքը, այն  ժամանակ ԱՀ-ն  չուներ  Սահմանադրություն: Նախկին  օրենքում   բացակայում  է  չգրանցված   կրոնական  կազմակերպությունների  մասը:

 

«Արցախում գործում են  մի շարք չգրանցված  կրոնական  կազմակերպություններ, որոնք      կարգավիճակ   չունեն, չգիտեն   իրենց   իրավունքներն  ու  պարտականությունները: Այս  օրենքում   հստակ  ներկայացնում  ենք  իրենց    անելիքներն  ու պարտականությունները: Այդ  կրոնական  կազմակերպությունները   գրանցվելու  իրավունք  ունեն, եթե  առաջնորդվեն  ԱՀ  օրենսդրությամբ: Իսկ   օրենքով    իրենք  իրավունք  չունեն ուրիշների վրա    հոգեբանական  ազդեցության  մեթոդներ  օգտագործել, կամ  դռներ     ծեծել  և  պարտադրել   իրենց  տված   գրականությունն  ընթերցել»,-նշել  է  Ա.  Սարգսյանը:  

ԱՀ  Ազգային  ժողովի  նախագահ  Աշոտ  Ղուլյանն  էլ ասել է, որ  2006  և 2017  թվականներին  ընդունված ԱՀ  Սահմանադրության  մեջ նշված  է  Հայ  առաքելական    եկեղեցու  առանձնահատուկ  դերի  մասին:

«ԱՀ   Սահմանադրության  41-րդ  հոդվածով  սահմանվում  է  յուրաքանչյուր  մարդու  մտքի, խղճի  և   դավանանքի  ազատության  իրավունքը: Մտքի, խղճի  և  դավանանքի    ազատության   արտահայտումը  կարող  է սահմանափակվել  միայն  օրենքով, պետական    անվտանգության, հասարակական  կարգի,  առողջության    և  բարոյականության  կամ  այլոց  հիմնարար  իրավունքների  և  ազատությունների   պաշտպանության  նպատակով: Կրոնական  կազմակերպության     և  ստեղծման  կարգը    սահմանվում  է  օրենքով:  Հենց  այստեղ  պետք  է  փնտրել  մեր  հարցերի  պատասխանները:  Օրենքի  ընդունումն  այս  պահին   պետք   է   քննարկել միայն Սահմանադրության  համապատասխանեցման    շրջանակներում:  Քանի որ   մենք  նորություն   չենք  մտցնում  ներկայացված   օրենքի  նախագծում, կարծում  եմ, որ  հիմք   պետք  է  ընդունվի  նախորդ  օրենքը, բայց  մի  քանի  տարբերությամբ: Ցանկացած  օրենք  կատարելագործման  կարիք  ունի  և   այդ  նորությունները  պետք   է  քննարկենք  հանրային   շահագրգիռ   կողմերի հետ  և    հաշվի  առնենք  բոլորի  կարծիքները»,-ավելացրել  է  Ա.  Ղուլյանը:

Խորհրդարանի նախագահը  օրենքի  նախագծի  հեղինակին   առաջարկել է, որ   այն   ներկայացնի նաև  սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական խորհրդին, որից  հետո   կրկին կանդրադառնան    օրենքին  և  հաշվի  կառնեն   այսօրվա  նիստի  բոլոր  առաջարկությունները:

Նիստին    իրենց  առաջարկներով,  պարզաբանումներով   և   մտահագություններով  հանդես  են  եկել   նաև   ԱՀ  մարդու  իրավունքների   պաշտպան  Արտակ  Բեգլարյանը, Նախագահի աշխատակազմի Կառավարության գործերի կառավարչության պետ Արայիկ Լազարյանը, Աժ  պատգամավորներ, Հայ  առաքելական  եկեղեցու   և    կրոնական  կազմակերպությունների   ներկայացուցիչներ: