Մարտունու շրջանի Թաղավարդ համայնքի օրը նշվում է ապրիլի 25-ին. այս տարի լրանում է գյուղի անվանակոչության 100-ամյակը:
Թաղավարդ համայնքը 100 տարեկան է. գյուղն օրեցօր ծաղկում և զարգանում է. համայնքապետ
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 27 ապրիլի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ։ Այս մասին «Արցախպրես»-ի թղթակցի հետ զրույցում ասել է Թաղավարդի համայնքի ղեկավար Օլեգ Հարությունյանը:
Խոսելով գյուղի հիմնադրման օրվա մասին՝ համայնքի ղեկավարը պատմել է, որ ՀՀ կառավարությունը 1920 թվականի ապրիլի 14-ին Զանգեզուրից Վարանդա ուղարկեց Դրոյին, իսկ Ղափանից Դիզակ` Նժդեհին։ Այդ օրերին կազմվեց Արցախի ժամանակավոր կառավարությունը, որի կազմը հաստատեց Վարանդայի Թաղավարդ գյուղում 1920 թ-ի ապրիլի 25-ին հրավիրված Ղարաբաղի հայության 9-րդ համագումարը։
«Հաշվի առնելով այս պատմական տվյալները` հիմք է ընդունվել Թաղավարդի համայնքի օր նշել ապրիլի 25-ը։ Ըստ տեղեկությունների` գյուղի անվանումն առաջացել է գեղատեսիլ ու ծաղկառատ բնությունից. «վարդերի թաղ» կապակցությունը ձևափոխվել է և դարձել Թաղավարդ: Տարբեր աշխատություններում հիշատակվում է նաև, որ Թաղավարդի նախնական անվանումը եղել է Այգեհովիտ, այնուհետև՝ Բրդահունջ»,- տեղեկացրել է գյուղապետը: Գյուղը բաղկացած է երկու հատվածից՝ բուն Թաղավարդ և Կալեր (նախկինում այդ տարածքում բնակիչների միայն գոմերն էին, այնուհետև դարձրին բնակելի վայր):
Անդրադառնալով գյուղի առօրյային՝ մեր զրուցակիցը նշել է, որ բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է անասնապահությամբ և դաշտավարությամբ: Թաղավարդում կա 589 խոշոր և 454 մանր եղջերավոր անասուն, 1640 թռչուն և 200 մեղվաընտանիք:
«Գյուղն ունի 2-ական դպրոց, բուժկետ, ակումբ, նորակառույց համայնքապետարան: Բնակիչներն ապահովված են խմելու մշտական ջրով, ունեն գազ, լույս, համացանց: 2018-2019 թվականներին սալապատվել է 1 կմ ճանապարհ. անելիքներ դեռ կան: Դպրոցի աշակերտներն ամեն տարի մասնակցում են օլիմպիադաների և այլ մրցույթների՝ գրավելով մրցանակային տեղեր, միշտ բարձր են պահում Թաղավարդի անունն ու պատիվը:
Դպրոցականների թիվը տարեցտարի ավելանում է: 2019 թվականին գյուղն ունեցել է 20 ծնունդ. ունենք 10 բազմազավակ ընտանիքներ, որոնք օգտվում են պետական նպաստներից: Չորս ընտանիքների համար «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը տներ է կառուցել. այս տարի ծրագրում ընդգրկված են ևս 3 ընտանիքներ: Ի դեպ, համայնքի տարածքում կառուցվում են բազմաբնակարան երկու շենքեր, որոնցից ևս կօգտվեն բազմազավակ ընտանիքները»,-մասնավրապես ասել է Օ. Հարությունյանը:
Նրա խոսքով՝ գյուղում կան պատմամշակութային մի շարք վայրեր, այդ թվում՝ յոթ սրբավայրեր, որոնք գտնվում են անմխիթար վիճակում. դրանց բարեկարգման հարցերով բազմիցս դիմել են ԱՀ մշակույթի, երիտասարդության հարցերի և զբոսաշրջության նախարարությանը, սակայն ոչ մի արձագանք չեն ստացել:
Գյուղում է գտնվում նաև 17-րդ դարի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին. այն կիսավեր վիճակում է: Չնայած դրան՝ համայնքի թոշակառու բնակիչ Յուրի Բեգլարյանը, ով նախկինում դպրոցում դասավանդում էր «կրոն» առարկան, այսօր էլ, որպես կամավոր, շարունակում է կարևոր աշխատանքներ իրականացնել Թաղավարդում այդ ուղղությամբ. եկեղեցական բոլոր տոներին մոմավառություն է իրականացնում, աշակերտներին բացատրում տոնի խորհուրդը և պատասխանում նրանց հարցերին:
«Հայրենական Մեծ պատերազմին գյուղից մասնակցել է 500 մարդ, որից 284-ը զոհվել են, ոմանք էլ չեն վերադարձել իրենց հարազատ օջախներ, իսկ արցախյան պատերազմին մասնակցել է 280 համագյուղացի, որից 40-ը նահատակվել են հանուն հայրենիքի պաշտպանության: 2016 թվականի ապրիլյան պատերազմի ժամանակ մեր գյուղի բնակիչները կրկին կամավորագրվել են և առաջնագիծ մեկնել»,-ասել է Օ. Հարությունյանը: 
Համայնքապետի խոսքով՝ Թաղավարդն այսօր էլ շարունակում է ծաղկել ու օր օրի զարգանալ. գյուղը հանրապետության համայնքների լավագույն տասնյակում է գտնվում:
Նշենք, որ Մարտունի շրջկենտրոնից Թաղավարդ գյուղը գտնվում է 40 կմ, իսկ մայրաքաղաք Ստեփանակերտից՝ 42 կմ հեռավորության վրա։
