Արցախի քաղաքական նորագույն պատմության մեջ առաջին անգամ ԼՂՀ վարչապետ Արա Հարությունյանը հանդես է եկել առցանց հարցազրույցով` հնարավորություն տալով facebook և twiter սոցիալական ցանցերում գրանցված օգտատերերին ուղղելու իրենց հետաքրքրող հարցերը:
ԼՂՀ վարչապետ Արա Հարությունյանը հանդես է եկել առցանց հարցազրույցով. մաս առաջին
Արցախի պատմության մեջ առաջին անգամ ԼՂՀ վարչապետ Արա Հարությունյանը հանդես է եկել առցանց հարցազրույցով` հնարավորություն տալով facebook և twitter սոցիալական ցանցերում գրանցված օգտատերերին հանդես գալու իրենց հետաքրքրող հարցերով:
Ինչպես հաղորդում է «Արցախպրես»-ը, հարցազրույցի համար նախապես վարչապետի մամլո ծառայության կողմից նշված սոցիալական ցանցերում հարցերը հավաքագրվել են ԼՂՀ կառավարության պաշտոնական էջի միջոցով՝ https://www.facebook.com/NKR.gov?fref=ts, իսկ թվիթերում՝ վարչապետի մամլո քարտուղար Արտակ Բեգլարյանի պաշտոնական էջի միջոցով՝ https://twitter.com/A_Beglaryan:
Անդրադառնալով հարց ու պատասխանին` «Արցախպրես»-ը ներկայացնում է հարցազրույցի գրավոր տարբերակը չնչին կրճատումներով` նշելով նաև հարցի հեղինակների սոցցանցային հաշիվների հղումները` հարազատ մնալով սոցցանցային մշակույթին: Հաշվի առնելով հարցազրույցի ծավալուն լինելը` այն ներկայացնում ենք երկու մասով՝ բաժանելով քաղաքական և սոցիալ-տնտեսական թեմաների։
Արտակ Բեգլարյան
https://www.facebook.com/artak.beglaryan
Նշենք, որ սոցցանցերում Ա. Հարությունյանին ուղղված օգտատերերի հարցերը հնչեցրել է վարչապետի մամլո քարտուղար Արտակ Բեգլարյանը:
Հովհանես Նիկողոսյան
https://twitter.com/hnikoghosyan/following
-Պարո՛ն Վարչապետ, Արցախի Կառավարությունը ի՞նչ քայլեր է ձեռնարկում ԼՂՀ ճանաչման համար, և արդյո՞ք այդ քայլերը ԵԱՀԿ մինսկի խմբի շրջանակներում չեն սահմանափակվում:
-Նախ Կառավարության կողմից քայլեր են ձեռնարկվել սկսած 1992 թվականից` Անկախության հռչակումից ի վեր: Թե ինչպիսի հաջողություններ են արձանագրվել, դա տեսանելի է բոլորի համար: Աշխատանքները չեն սահմանափակվում միայն ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, և փորձում ենք օգտագործել մեր դիվանագիտական խողովակները` և Արցախի և Հայաստանի Հանրապետության, ինչպես նաև Սփյուռքի պոտենցիալը: Ունենք որոշակի ձեռքբերումներ, մասնավորապես` Արցախի անկախությունը, ինչպես գիտենք, արդեն ճանաչել են ԱՄՆ և Ավստրալիայի մի շարք նահանգներ, ինչպես նաև մի շարք քաղաքների հետ են կապեր ստեղծվել, ամրապնդվում են նաև տարբեր քաղաքական ուժերի հետ համագործակցությունները: Սա է ընտրված ճանապարհը, և համոզված եմ` տարիների ընթացքում մենք ավելի լուրջ հաջողություններ ենք արձանագրելու:
Արմեն Մխիթարյան
https://www.facebook.com/armenalbertimkhitaryan
-Ենթադրենք` Արցախի Հանրապետության անկախության միջազգային ճանաչման հարցը դրական լուծում է ստանում: Արդյոք դրանից հետո Արցախը գնալո՞ւ է անկախության ամրապնդման ճանապարհով:
-Կարծում եմ` այդ որոշումը պետք է կայացնի Արցախի ժողովուրդը` ողջ հայության հետ միասին: Գտնում եմ, որ այս պահին ճիշտ չէ պատասխանել այդ հարցին, ժամանակը կթելադրի անելիքները: Ես, իհարկե, իմ անձնական կարծիքն ունեմ, որն, անշուշտ, պաշտոնական չէ, որ Արցախը ներկայիս ստատուսը պետք է պահպանի երկար տարիներ:
Էլբակեան Էդգար
https://www.facebook.com/ElbakeanEdgar
-Պրն. Հարությունյա՛ն, հարցս հետևյալն է՝ արդյո՞ք Արցախի և Հայաստանի հանրապետությունները, որպես առանձին պետություններ խնդիրներ չեն ստեղծում հայկական ինքնության տարանջատման ուղղությամբ և արդյո՞ք այս պարագայում «Հայաստան-Արցախ», «հայաստանցի-ղարաբաղցի» հոգեբանական և լեզվական տարանջատումները վտանգավոր չեն մեզ համար:
-Նշեմ, որ որևէ վտանգ չեմ տեսնում, եթե այն սահմանափակվում է խոսակցական մակարդակում, ինչպես ասում են, օրինակ, գյումրեցի, գորիսեցի և այլն: Բայց երբ նման խոսակցությունները քաղաքականացվում են, ես դրանց հեղինակներին համարում եմ թշնամու ջրաղացին ջուր լցնողներ:
Տիգրան Սիմավորյան https://www.facebook.com/tigransimavorian
-Պարո'ն Հարությունյան, Արցախի` Մայր Հայաստանին վերամիավորվելուց հետո ինչո՞ւ Արցախը անկախացավ: Չե՞ք կարծում, որ ինքներս մեզ խաբում ենք, և դա նկատվում է նաև ԵԱՀԿ մինսկի շրջանակներում, երբ մենք բարձրացնում ենք Արցախի ինքնորոշման իրավունքը։
-Երբ 1991 թվականին հանրաքվեի միջոցով ընդունվեց մեր հանրապետության Անկախության հռչակագիրը, դա ոչ թե պահի թելադրանք էր, այլ` երկար մտածված քաղաքական որոշում: Ի պատիվ ժամանակի մեր լիդերների ու քաղաքական ղեկավարների` մեզ հաջողվել է նման որոշում կայացնել և ընտրել ճիշտ ճանապարհ: Սա չի նշանակում, որ մենք սխալվել ենք ընդհանուր ճանապարհից, և կյանքը ցույց է տվել, որ մեր ընտրած ճանապարհը ճիշտ էր, քան միացման ուղին, քանի որ վերջինս խնդիրներ կբերեր առաջին հերթին Հայաստանի համար:
Էլբակեան Էդգար
https://www.facebook.com/ElbakeanEdgar
-Պրն Հարությունյան, խնդրում եմ մեկնաբանել Արցախի Սահմանադրության 142-րդ հոդվածը՝
«Մինչև Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պետական տարածքի ամբողջականության վերականգնումը և սահմանների ճշգրտումը հանրային իշխանությունն իրականացվում է այն տարածքում, որը փաստացի գտնվում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության իրավազորության ներքո»: Մասնավորաբար՝
- ի՞նչ ասել է «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պետական տարածք» և «սահմաններ», ո՞ր տարածքներն են ի նկատի առնվում այս հոդվածի մեջ,
- ի՞նչ ասել է «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության իրավազորության ներքո գտնվող տարածքներ», ո՞րոնք են դրանք,
- և եթե կա նման պայմանական հիպոթեզ տվյալ իրավական նորմի մեջ, ապա ի՞նչ դիսպոզիցիա է այն նախատեսում. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ենթադրյալ տարածքային ամբողջականության վերականգնումից հետո արդյոք ո՞ր տարածքներում է շարունակվելու իրականացվել «հանրային իշխանությունը»:
-Ինձ թվում է` կան այլ ատյաններ, որոնց պետք է ուղղել այդ հարցը: Բայց որպես կառավարության ղեկավար` կարող եմ ասել, որ մեր օրիանական տարածքների մի մասը, ցավոք սրտի, գտնվում է թշնամու վերահսկողության տակ և դժբախտաբար այդ տարածքներում այսօր չենք կարող ծրագրեր իրականացնել:Իսկ մեր իրավազորության տակ գտնվող տարածքներում, ասեմ, որ արևելքից-արևմուտք, հարավից-հյուսիս կամ Միջնավանից մինչև Նոր Կարաչինար, Արաքսավանից մինչև Թալիշ սահմանի գրեթե բոլոր հատվածներում տարբեր աշխատանքներ ենք իրականացնում, հիմնադրում ենք նոր բնակավայրեր և այդ տարածքների յուրացման համար հստակ ներդրումային ծրագրեր են կազմվում, և այսօր քննարկվում է արդեն այդ տարածքների վարելահողերի սեփականաշնորհման հարցը: Արդյունքում կապահովվի մեր ժողովրդի պարենային անվտանգությունը, ինչպես նաև տնտեսական այլ ծրագրեր կիրականացվեն:
Տիգրան Սիմավորյան
https://www.facebook.com/tigransimavorian
-Եվս մեկ հարց: Ի՞նչու է վերաբնակեցման գործընթացը ազատագրված տարածքներում, հատկապես Քարվաճառում, դանդաղ ընթանում։
-Մենք ոչ թե դադարեցրել կամ դանդաղեցրել ենք վերաբնակեցումը, այլ հստակ ծրագրով իրականացնում ենք մի քաղաքականություն, որի հիմքում ընկած է առաջին հերթին վերաբնակեցված շրջանների զարգացումը:
Եթե գնահատական տալու լինենք անցյալի փորձին, ապա պետք է ասենք, որ 90-ականների վերջին տարբեր հաշվարկներով Քաշաթաղի շրջանում ապրում էր 15 հազարից ավելի մարդ: Սակայն 2007 թ-ին այդ թիվը կազմում էր ընդամենը 7 հազար: Այսինքն` մի կողմից իրականացվել է վերաբնակեցում, բայց մյուս կողմից եղել է արտահոսք, քանի որ չկային նվազագույն պայմաններ, օրինակ չկար էլեկտրաֆիկացում, բացակայում էին նաև նորմալ ճանապարհները, չկային դպրոցներ, աշխատանքի հնարավորություններ և, բնականաբար, այդ պայմաններում հնարավոր չէր արդյունք ապահովել: Դրա համար մենք փոխել ենք այդ քաղաքականությունը: Այն իրենից ներկայացնում է շրջանների զարգացման ծրագիր, որի արդյունքում արձանագրեցինք ժողովրդագրական լուրջ առաջընթաց և ներկայումս Քաշաթաղի շրջանում ապրում է ավելի քան 10 հազար մարդ: Շահումյանի շրջանում փորձում ենք ավելի նպաստավոր պայմաններ ստեղծել առաջին հերթին տեղում ապրողների համար, որտեղ բազմաթիվ երիտասարդ ընտանիքներ կան, որոնց մասին պետք է մտածել, որպեսզի չհեռանան:
Իսկ թե ինչու շրջանների զարգացման հետ միասին ակտիվ վերաբնակեցման ծրագիր չենք իրականացնում, ասեմ, որ դա կապված է ֆինանսական լուրջ հնարավորությունների հետ, որն այսօր պետությունը չունի: Նախկինում այդ ծրագիրը ավելի հեշտ էր իրականացնել, քանի որ մարդկանց որոշակի քանակի համար ինչ-որ կենցաղային բնակարանային պայմաններ կային: Իսկ ներկայումս մեկ ընտանիք վերաբնակեցնելու համար պետք է ոչ թե հին տները բարեկարգել կամ որոշ վերանորոգման աշխատանքներ իրականացնել, այլ հիմքից նոր բնակարան կառուցել: Իսկ դրա համար մեծ միջոցներ են պահանջվում և ամեն մի ընտանիք Արցախ տեղափոխելու համար անհրաժեշտ է նվազագույնը 25-30 մլն դրամ` բնակարան կառուցելու և նվազագույն պայմաններ ապահովելու համար: Այդ կապակցությամբ մենք բազմիցս հայտարարել ենք, որ վերաբնակեցման համար անհրաժեշտ է համատեղել համազգային ջանքերը: 2013 թվականին այդ ուղղությամբ ծրագիր ենք սկսել` վիճակախաղի տեսքով, որից ստացված հասույթի մեծ մասը արդեն իսկ ուղղվում է Քաշաթաղի վերաբնակեցման ծրագրին: Եվ երկրորդ փուլով հավանաբար այդ գումարները կուղղվեն Շահումյանի շրջանի վերաբնակեցման ծրագրին:
Էլբակեան Էդգար
https://www.facebook.com/ElbakeanEdgar
-Խնդրում եմ մեկնաբանել Լեզվի մասին Արցախի օրենքի (ընդունված է 1996 թվականի մարտի 20-ին) հետևյալ հոդվածը՝
«Հոդված 1. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության լեզվական քաղաքականությունը
Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունն իր տարածքում երաշխավորում է ազգային փոքրամասնությունների լեզուների ազատ գործածությունը, նպաստում ռուսաց լեզվի զարգացմանը, որպես ազգամիջյան հաղորդակցման լեզու»:
Մասնավորաբար՝ ինչո՞ւ է էթնիկ առումով միատարր և ավելին՝ հայկական պետության տարածքում բարձրագույն իշխանությունը՝ որպես lingua franca, կարգավիճակ շնորհում օտար լեզվի,և ե՞րբ է նախատեսվում փոխել հոդվածի այս դրույթը:
- 2013թ-ին փոփոխություն եղել է նշված օրենքի մասով, բայց եթե մեր օրենսդրության մեջ կան կետեր, որոնց մասով մեր քաղաքացիները ունեն առաջարկություններ, կարող են օգտագործել ոչ միայն Կառավարության հնարավորություններն, այլև առաջարկում եմ նման հարցերով ավելի շատ դիմեն Ազգային Ժողով` պատգամավորներին, ովքեր էլ կարող են հանդես գալ օրենսդրական նախաձեռնություններով: Թեև միևնույն ժամանակ հայտնում ենք նաև մեր պատրաստակամությունը` օրենսդրական փոփոխության հիմնավորման դեպքում այն քննարկելու և Ազգային Ժողով դիմելու` համապատասխան փոփոխություն անելու համար:
Մհեր Սահակյան
https://www.facebook.com/mher.sahakyan.12
-Հարգելի պրն վարչապետ, ինչպիսի՞ քայլերով կարող ենք սկսել ու զարգացնել Արցախի և Չինաստանի հայկական համայնքի միջև կապերը:
Հարգանքով՝ Մհեր Սահակյան
Հոնկ Կոնգի և Չինաստանի Հայկական համայնքի Գործադիր կոմիտե
-Նախ ողջունում եմ համագործակցության առաջարկի համար: Կարծում եմ այդ կապերի ստեղծումը արդյունավետ կարող է լինել ԼՂՀ Արտագին Գործերի նախարարության և Կառավարության աշխատակազմի միջոցով: Եվ շատ ուրախ կլինենք, որ սերտ հարաբերություններ լինեն Արցախի և Չինաստանի Հայկական համայնքի միջև:
Վահան Ամրության
https://www.facebook.com/vahan.amrutyan
-Պարոն Վարչապետ, կուզենայի իմանալ, թե ինչ է արվում Հակոբ Ինջիղուլյանին ադրբեջանական գերությունից ազատելու համար: Արդյոք ճիշտ չէ՞ր լինի, «լեզու» բերել և փոխանակել մեր ռազմագերու հետ:
-Վաղուց անցել են «լեզու» բերելու և գերու հետ փոխանակում իրականացնելու մեխանիզմի ժամանակները: Այդ հարցով ներկայումս զբաղվում են միջազգային «Կարմիր Խաչ» կազմակերպությունը, ինչպես նաև մեր պետական համապատասխան գերատեսչությունները, և համոզված եմ, որ այդ աշխատանքներում հաջողություն ենք ունենալու, քանի որ այդ ուղղությամբ, կարծես թե, առաջընթաց կա:
Հարցազրույցի տեսանյութը`
https://www.youtube.com/watch?v=6FrogD6Bbnw