«Մենք պատրաստ ենք համագործակցել ադրբեջանական կողմի հետ՝ Սարսանգի ջրային ռեսուրսների օգտագործման հարցում:
Մտածում ենք այլընտրանքային ուղիներ կառուցել՝ Սարսանգի ջուրը մեր հողօգտագործողներին հասցնելու համար. ԼՂՀ վարչապետ
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, հունվարի 29, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: Armtimes.com-ի հարցին ի պատասխան, անդրադառնալով նախօրեին ԵԽԽՎ-ում ընդունված բանաձեւին, երեկ այսպիսի հայտարարություն է արել ԼՂՀ վարչապետ Արայիկ Հարությունյանը:
Ըստ վարչապետի, Բաքուն ինքն է խնդիր ստեղծում այդ առումով՝ չհամաձայնելով Ղարաբաղի հետ որեւէ տիպի համագործակցության: Ինչպես տեղեկացրել ենք՝ ԵԽԽՎ-ն նախօրեին 98 «կողմ», 71 «դեմ», 40 «ձեռնպահ» ձայներով ընդունեց վերը նշված զեկույցը, որ վերաբերում էր ԼՂՀ Մարտակերտի շրջանում գտնվող Սարսանգի ջրամբարին: Արդյոք հնարավորություն կա՞ Սարսանգի ջուրը հասցնել մինչեւ Ադրբեջան, ո՞ր դեպքում է դա հնարավոր: Այս թեմայով մեր հարցերին երեկ պատասխանել է ԼՂՀ վարչապետ Արայիկ Հարությունյանը:
- Պարոն Հարությունյան, Ստրասբուրգում մեկնարկած ԵԽԽՎ ձմեռային նստաշրջանում երեկ ընդունվեց «Ադրբեջանի սահմանային բնակչությունը միտումնավոր զրկված է ջրից» վերնագրով զեկույցը: Բանաձեւում մի շարք մեղադրանքներ են ներկայացվում հայկական կողմին: Որքանո՞վ են դրանք իրական: Ձեզ համար հասկանալի՞ է, թե որոնք են Սարսանգի ջրամբարի հարցում Ադրբեջանի պահանջները:
- Ինչպես բազմիցս հայտարարել եւ ապացուցել ենք, այդ մեղադրանքներն ընդհանրապես իրական չեն: Մենք պատրաստ ենք համագործակցել ադրբեջանական կողմի հետ՝ Սարսանգի ջրային ռեսուրսների օգտագործման հարցում, սակայն Բաքուն, չհամաձայնելով որեւէ տիպի համագործակցության, փաստացի ինքն է խնդիր ստեղծում իր գյուղացիների համար: Տեղեկացնեմ, որ այսօր էլ Սարսանգի ջուրը գնում է դեպի ադրբեջանական տարածք, սակայն իրենց դժգոհության պատճառն այն է, որ ամառվա սեզոնին սկսում ենք կուտակել ջուրը ջրամբարում, որ օգտագործենք այն ՀԷԿ-երի աշխատանքի համար: Իսկ եթե ամառն էլ իրենց ջուր տանք, ապա չենք կարող էլեկտրաէներգիա ստանալ Սարսանգի վրա կառուցված ՀԷԿ-երից: Այսինքն, խնդիրը զուտ տեխնիկական է, որը հնարավոր չէ լուծել՝ առանց Բաքվի քաղաքական կամքի:
- Համագործակցության որեւէ տարբերակ հնարավո՞ր է, որ Ադրբեջանը եւս կարողանա օգտվել Սարսանգի ջրամբարից:
- ԵԽԽՎ պատգամավորներն ու ադրբեջանցիները մեկընդմիշտ պետք է հիշեն, որ երբ Ադրբեջանը պատրաստ լինի իր վերահսկողության տակ գտնվող ջրանցքը վերականգնել եւ շահագործել թե՛ իր, թե՛ ԼՂՀ հողատարածքների համար, այն ժամանակ ադրբեջանցի գյուղացիները զրկված չեն լինելու Սարսանգի ջրից: Այդ պարագայում, մենք ամառվա սեզոնին կզոհաբերենք Արցախի էներգետիկ շահը մեր հողատարածքները ոռոգովի դարձնելու համար: Համագործակցության միակ եզրը դա է, քանի որ անգամ խիստ ցանկության պարագայում մենք չենք կարող ջուր մատակարարել իրենց ցանկացած ժամանակացույցով: Բացի դրանից, ո՞վ պետք է բարձրաձայնի Արցախի գյուղացիների զրկանքների մասին, երբ Ադրբեջանի չհամագործակցության պատճառով իրենք եւս չեն օգտվում Սարսանգի պաշարներից: Ի դեպ, պաշտոնական Ստեփանակերտը քանիցս միջնորդների միջոցով եւ հրապարակային համագործակցության առաջարկ է արել Բաքվին, սակայն, ինչպես տեսնում ենք, ապարդյուն: Նշեմ, որ համագործակցության դռները դեռեւս բաց են, Ադրբեջանը եթե իրոք մտահոգված է իր գյուղացիների ճակատագրով, պետք է չհապաղի, այլապես որոշ ժամանակ անց ուշ կլինի:
- Տարիներ առաջ կարծեմ մի նախագիծ է մշակվել, որով նախատեսվում էր Սարսանգի ջրամբարի ջուրը հասցնել Ղարաբաղի Մարտակերտի, Ասկերանի եւ Մարտունու շրջանի հողօգտագործողներին: Ո՞ր դեպքում է հնարավոր այդ նախագծի իրականացումը: Ի՞նչն է խանգարում դա կյանքի կոչել:
- Հաշվի առնելով Բաքվի կոշտ ու չհամագործակցային վարքը՝ մենք վաղուց մտածում ենք այլընտրանքային ուղիներ կառուցել՝ ջրամբարի ջուրը մեր հողօգտագործողներին հասցնելու համար: Ոչ մի էական խնդիր չկա այդ նախագծի իրագործման ճանապարհին, բացառությամբ ֆինանսական միջոցների սղությունից: Մենք այժմ աշխատում ենք համապատասխան միջոցներ ներգրավելու ուղղությամբ, եւ, հուսամ, ոչ ուշ ապագայում ստիպված չենք լինելու սպասել Ադրբեջանի համագործակցությանը:
- Խնդրում եմ անդրադարձեք նաեւ բանաձեւի քաղաքական նշանակությանը: Որքան էլ հեղինակը փորձում էր խնդիրը ներկայացնել որպես բնապահպանական, հումանիտար հարց, այնուամենայնիվ պարզ էր, որ հարցը շահարկվում է ԼՂ հակամարտության հարցով Մինսկի խմբի գործունեությունը ստվերելու համար: Ըստ ձեզ, ի՞նչ քաղաքական հետեւանք կարող է ունենալ բանաձեւը:
- ԵԽԽՎ այս բանաձեւն այնքան բնապահպանական եւ հումանիտար բնույթի է, որքան տափակ է երկրագունդը: Եթե հումանիտար հարց են բարձրացնում, ապա ինչո՞ւ ԼՂՀ քաղաքացիների նույնական զրկանքների մասին ընդհանրապես խոսք չկա: Միանշանակ է, որ բանաձեւը քաղաքական դրդապատճառներ ունի, եւ Ադրբեջանը փորձել է առավելագույնս օգտագործել այն քարոզչական եւ դիվանագիտական ճնշման համար: Իհարկե, դրա նպատակներից մեկն էլ Մինսկի խմբի գործունեությունը ստվերելն էր՝ ցուցադրելով նրա հանդեպ պաշտոնական Բաքվի դժգոհությունը: Այնուամենայնիվ, չեմ կարծում, թե դա որեւէ լուրջ ազդեցություն կգործի հակամարտության կարգավորման խաղաղ գործընթացի վրա, մանավանդ որ ԵԽԽՎ բանաձեւերը զուտ քարոզչական նշանակություն ունեն, իսկ ԵԽԽՎ-ն, որպես կառույց, գնալով հեղինակազրկվում է այսպիսի տխրահռչակ բանաձեւերի պատճառով:
